Een op de drie patiënten krijgt na een openhartoperatie te maken met complicaties zoals acute verwardheid, depressie, een doorligwond of infectie. Dit leidt vaak tot een langer verblijf in het ziekenhuis en een lagere kwaliteit van leven. Met een simpel programma kunnen verpleegkundigen deze complicaties bij met name oudere patiënten voorkomen, zo blijkt uit een onderzoek aan het UMC in Utrecht.
Door betere operatie- en anesthesietechnieken komen steeds meer oudere en ziekere patiënten in aanmerking voor een openhartoperatie. Hoewel zij deze operatie in de regel goed kunnen doorstaan, ontwikkelen ze vaker complicaties.
Onderzoeker Roelof Ettema ontwikkelde het programma PREDOCS, waarmee voorafgaand aan de ziekenhuisopname de fysieke en psychosociale omstandigheden verbeterd kunnen worden. Ook leidt het programma tot een verlaagd complicatierisico. Het programma bestaat uit een gerichte voorlichting aan oudere patiënten over de ziekenhuisopname door de verpleegkundige. Daarnaast helpt het PREDOCS bij het signaleren van patiënten met een verhoogd risico op plotselinge verwardheid (delirium), somberheid, een doorligwond of een infectie na de operatie.
Ettema ontwikkelde het PREDOCS programma op basis van zijn onderzoek bij 70 oudere openhartoperatiepatiënten in drie ziekenhuizen: het St. Antonius in Nieuwegein, de Isala klinieken in Zwolle en het UMC Utrecht. Ettema ontdekte dat de kans op infecties kleiner wordt als patiënten uitadem- en hoestoefeningen doen. 'Veel mensen vinden het spannend om flink door te ademen na een openhartoperatie. Ze zijn bang dat de operatiewond daardoor misschien open gaat. Maar voor een goed herstel is het juist belangrijk om niet te oppervlakkig te blijven ademen. Hierdoor vermindert de kans op een infectie aan de luchtwegen', zegt Ettema.
Roelof Ettema promoveert vandaag in het Academiegebouw in Utrecht.
© Nationale Zorggids
