Wetenschappers weten nog steeds niet of depressieve vrouwen wel of geen antidepressiva moeten slikken tijdens hun zwangerschap. Er is nog nooit gerandomiseerd onderzoek gedaan naar het effect van antidepressiva op het ongeboren kind, zegt hoogleraar klinische psychologie Claudi Bockting. Zij beveelt angstige of depressieve vrouwen met een kinderwens aan om de klachten voorafgaand aan de zwangerschap te verminderen, alvorens te beginnen met antidepressiva. Dat meldt NRC.
Ook Bockting vindt het lastig om aanbevelingen te doen, omdat de effecten gewoonweg niet duidelijk zijn. Toch zijn er een paar negatieve effecten aan het licht gekomen, zegt de hoogleraar, maar enkel uit beloopstudies. Zo blijkt dat kinderen een vergroot risico hebben op ademstilstand, een grotere kans op taal- en spraakstoornissen en kindersterfte is anderhalf keer zo groot onder moeders die tijdens de zwangerschap het antidepressivum SSRI slikken.
Zwangere vrouwen in Amerika en het Verenigd Koninkrijk krijgen het advies om zich te laten screenen op psychische problemen. Dat is van belang, stellen de landen, omdat vrouwen die hier tijdens de zwangerschap mee kampen kans hebben op kinderen met een ontwikkelingsachterstand of laag geboortegewicht. Hoewel Bockting het goed vindt dat er aandacht aan wordt besteed, wil ze liever niet dat dergelijke screeningtests naar Nederland komen. Ze vreest er namelijk voor dat daardoor juist meer vrouwen antidepressiva gaan slikken, terwijl ze niet weten wat het effect ervan is op hun ongeboren kind.
Op dit moment staat er in de huidige richtlijnen van de gynaecologen dat vrouwen hun medicatie kunnen blijven doorslikken tijdens de zwangerschap. Huisartsen trekken het gebruik ervan echter in twijfel, juist omdat er geen bewijs is voor de effecten van het gebruik tijdens de zwangerschap. “Dat elke beroepsgroep eigen richtlijnen heeft, is lastig. De Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen is erg uitgesproken dat het veilig is om antidepressiva te slikken tijdens de zwangerschap, terwijl dat niet is onderzocht”, zegt Bockting.
Hoewel er meerdere beloopstudies zijn gedaan naar het gebruik van antidepressiva tijdens de zwangerschap, is er nooit een oorzakelijk verband vastgesteld. Daarvoor is gerandomiseerd onderzoek nodig, stelt Bockting. Zij pleit daarom ook voor een onderzoek waarbij zwangere vrouwen op basis van toeval worden ingedeeld in een groep die wordt behandeld met antidepressiva of met een psychotherapeutische behandeling. Vervolgens zou dan enkele jaren lang gekeken moeten worden naar de gezondheid van de baby en de moeder. De Universiteit van Utrecht voert momenteel samen met Rotterdam en Groningen een gerandomiseerde studie uit met zwangere vrouwen die hersteld zijn van hun depressie, maar nog wel antidepressiva slikken.
Door: Redactie Nationale Zorggids
