Er verblijven jaarlijks minstens achthonderd à negenhonderd gezinnen in de maatschappelijke opvang. Het aantal met ouder(s) meegekomen minderjarige kinderen in de opvang ligt tussen de twaalfhonderd en veertienhonderd. Dit blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut.
Naar aanleiding van signalen over dakloze gezinnen met kinderen in de maatschappelijke opvang, gaf het ministerie van VWS opdracht aan het Trimbos-instituut om onderzoek te doen naar het opvang en ondersteuningsaanbod voor dakloze gezinnen.
Het beleid van gemeenten is om gezinnen met kinderen ten allen tijden op te vangen en te ondersteunen. De meeste gemeenten hebben afspraken gemaakt met woningcorporaties over het melden van huurachterstand, zodat interventies kunnen plaatsvinden om huisuitzetting te voorkomen. Om te voorkomen dat gezinnen op straat komen te staan, zegt twee derde van de gemeenten dat voor dakloze gezinnen altijd naar alternatieve huisvesting wordt gezocht. Daarnaast mogen gezinnen met dreigende huisuitzetting soms onder voorwaarden ergens wonen. Desondanks komt het toch voor dat gezinnen in de opvang terecht komen.
De opvang van gezinnen wordt in de centrumgemeenten op verschillende wijzen georganiseerd. Er zijn gemeenten die alleen gezinsopvang bieden die fysiek is gescheiden van de reguliere daklozenopvang. In een aantal gemeenten vindt de gezinsopvang binnen en buiten de daklozenopvang plaats. Er zijn ook gemeenten die niet beschikken over opvang specifiek voor gezinnen waardoor gezinnen noodgedwongen opgevangen worden binnen de reguliere daklozenopvang. Het komt ook voor dat gezinnen niet toegelaten worden tot de opvang. De capaciteit voor (crisis)opvang is niet altijd voldoende. Er wordt dan bekeken of er op een andere wijze toch tijdelijk onderdak geregeld kan worden, al dan niet in andere regio’s. Als dit niet kan, worden soms noodbedden aangeboden.
Hoewel het de intentie is dat gezinnen met kinderen zo kort mogelijk in de opvang verblijven, geven gemeenten en opvanginstellingen aan dat dit in de praktijk niet altijd lukt. De gemiddelde verblijfsduur van gezinnen in de opvang is ruim acht maanden. Als mogelijke verklaring voor het noodgedwongen lange verblijf in de opvang wordt gewezen op de beperkte uitstroommogelijkheden vanuit de opvang naar een zelfstandige woonvorm door een gebrek aan huisvestingsmogelijkheden, zoals sociale huurwoningen. Daarnaast verloopt de doorstroom naar een zelfstandige woning moeizaam wanneer er sprake is van (huur)schulden. Ook is de vraag naar opvang voor gezinnen groter dan het aanbod. Opgemerkt wordt dat er behoefte bestaat aan uitbreiding van het aantal plekken voor gezinnen, bijvoorbeeld in de crisisopvang en gezinskamers.
©Nationale Zorggids
