Gemeenten gaven met een stijging van 2,5 miljard euro vooral meer uit aan sociale uitkeringen. Zo’n 2,4 miljard euro daarvan bestond uit sociale voorzieningen in natura. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de verlening van thuiszorg, het verstrekken van hulpmiddelen als scootmobielen, het aanbrengen van voorzieningen in huis, het verlenen van geestelijke jeugdgezondheidszorg en het uitbetalen van persoonsgebonden budgetten (pgb’s).

 

De stijging van 2,5 miljard euro betreft alleen directe uitkeringen door gemeenten zelf. Gemeenten besteden ook taken uit aan marktpartijen of gemeenschappelijke regelingen (bestuurlijke samenwerkingsbestanden tussen gemeenten). De overdrachten van gemeenten aan onder andere gemeenschappelijke regelingen stegen met 1,5 miljard euro. Een groot deel van deze stijging heeft betrekking op de taken in het sociaal domein. Op sommige onderdelen daalden de uitgaven. Zo waren gemeenten 300 miljoen euro minder kwijt aan beloning van werknemers, deels omdat er meer salaris werd uitbetaald via de gemeenschappelijke regelingen.

 

In totaal gaven gemeenten in het eerste halfjaar 27,6 miljard euro uit. De totale inkomsten van gemeenten kwamen in het eerste halfjaar uit 26,4 miljard euro. De uitgaven lagen dus 1,2 miljard hoger dan de inkomsten. Over heel 2015 zullen gemeenten naar verwachting ongeveer 5,5 miljard euro meer ontvangen dan in 2014. Om de nieuwe taken in het sociale domein te bekostigen ontvangen gemeenten meer geld van het Rijk uit het gemeentefonds. Over heel 2015 zal de Rijksoverheid 10,2 miljard euro betalen voor de taken in het sociaal domein. Daarvan heeft 7,2 miljard euro betrekking op nieuwe taken. De Rijksoverheid past echter wel een algemene korting toe op het gemeentefonds omdat zij van gemeenten verwacht dat zij efficiënter gaan werken. Na deze korting resteert de genoemde 5,5 miljard.