Het is steeds lastiger om ouderen, mensen met een beperking en mensen die langdurig psychische zorg nodig hebben, van passende zorg te voorzien. Het CIZ, Zorginstituut Nederland, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het CAK zien dat de langdurige zorg onder druk staat en hebben de Werkagenda Langdurige zorg opgesteld met stappen die nodig zijn om deze zorg in de toekomst beschikbaar te houden. En deze stappen gaan verder dan alleen preventie, zelfredzaamheid of langer thuis en digitaal als het kan. Dit meldt de NZa.
De vier overheidsorganisaties zeggen zich verantwoordelijk te voelen om een bijdrage te leveren aan de beweging naar passende zorg. Het besef dat de zorg voor ouderen, mensen met een beperking en mensen die langdurig psychische zorg nodig hebben onder druk staat is ook te zien in de maatschappij. Er zijn fundamentele keuzes nodig om de zorg in de toekomst beschikbaar te houden, stellen de instanties. Daarom is de Werkagenda Langdurige zorg in het leven geroepen en inmiddels aangeboden aan minister Conny Helder. De boodschap: pas het stelsel van zorg en welzijn aan.
Sociaal netwerk
Het eerste punt waarvan de organisaties vinden dat er aanpassingen nodig zijn: context in de Wet langdurige zorg. Of iemand een sociaal netwerk heeft speelt op dit moment geen rol of iemand toegang krijgt tot de Wlz. Wel zien het CIZ, ZiN, de NZa en het CAK dat deze sociale context steeds relevanter wordt. Immers, er is steeds minder plek in verpleeghuizen en zorg thuis is steeds vaker noodzakelijk. Of iemand een sociaal netwerk heeft, kan straks dus een doorslaggevende rol spelen in het leveren van passende zorg bij iemand thuis. De organisaties pleiten voor concretisering van het begrip sociale context, waarvoor antwoord nodig is op vragen als: wat zijn de gevolgen als de sociale context wordt meegenomen bij de indicatie voor Wlz? Welke veranderingen zijn ervoor nodig om de groep cliënten zonder indicatie hiervoor van passende zorg te voorzien via de Wet maatschappelijke ondersteuning of de Zorgverzekeringswet.
Voorliggendheid van Wlz onderzoeken
Ook willen de organisaties de druk op de Wlz verlichten en deze toegankelijk houden voor de mensen die deze zorg het hardst nodig hebben. De voorliggendheid van de wet moet daarom worden onderzocht: kan er via een ander domein zorg en ondersteuning worden geleverd? Dan zou dat zelfs gestimuleerd moeten worden. De overheidsinstanties willen zorgaanbieders en zorgkantoren ook helpen om onvermijdelijke keuzes te maken, zodat er een effectieve en eerlijke verdeling van zorg is.
Stelsel vereenvoudigen
Samen met het ministerie van Volksgezondheid willen ze uitzoeken hoe het stelsel van zorg en welzijn vereenvoudigd kan worden. Het uitgangspunt daarin is dat er in het systeem meer tijd en middelen overblijven voor zorg aan cliënten.
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky