De huidige zorg en opleiding is ingericht op het beter maken van mensen, maar onvoldoende op het ondersteunen van mensen die niet beter worden. 28 procent van de patiënten mist na het slecht nieuwsgesprek hulp van zorgverleners in het ziekenhuis, waarbij patiënten vooral behoefte hebben aan een vast aanspreekpunt, aandacht voor naasten en advies over psychische klachten. Uit onderzoek van Nivel uit 2020 onder zorgverleners blijkt dat bijna tweederde zich onvoldoende geschoold vindt op het gebied van palliatieve zorg. Zoals het ondersteunen bij psychische, sociale en spirituele problemen. Het is geen standaard onderdeel van MBO-, HBO- en WO-opleidingen. Daarnaast is er een tekort aan goedgeschoolde docenten met praktijkkennis om alle zorgverleners goed te scholen. 

Zorgverleners en opleidingsexperts starten nascholingsprogramma 

KWF investeert in het 3-jarig educatieprogramma ‘Landelijke basiscursus palliatieve zorg voor patiënten met kanker’. Dit programma wordt uitgevoerd door Amsterdam UMC namens het landelijke platform Optimaliseren Onderwijs Palliatieve Zorg (O2PZ) en in samenwerking met diverse partijen. Waaronder Carend, gespecialiseerd in nascholing door zorgverleners met kennis van palliatieve zorg. Het programma werkt toe naar een docentenpoule van 420 docenten en het zo snel mogelijk nascholen van zoveel mogelijk zorgverleners, met uiteindelijk landelijke dekking. Concreet zal al op korte termijn 13 procent van de oncologische zorgverleners bijgeschoold zijn en kunnen zij de opgedane kennis direct inzetten. Op donderdag 12 mei start de eerste groep verpleegkundigen aan de nascholing. 

Directe impact voor ongeneeslijke patiënt met kanker en naasten

Jannie Oskam heeft uitgezaaide borstkanker en is auteur van Tussenland. Over leven met de dood in je schoenen. “Je leven is onzeker en dat roept angst en spanning op. Daarbij komen allerlei vragen op je pad: Welke behandeling? Wat vind ik echt belangrijk? Hoe kijk ik tegen mijn levenseinde aan? Het is dan fijn om artsen en verpleegkundigen te treffen die herkennen en begrijpen wat je meemaakt en die zich verdiepen in wie je bent en samen met jou kijken wat je nodig hebt. Je merkt direct of een zorgverlener kaas heeft gegeten van palliatieve zorg, kleine vragen of opmerkingen kunnen grote gevoelens bij je raken. Het is dan ook mijn diepe wens dat alle zorgverleners opgeleid zijn in de palliatieve zorg.”   

Wim Polderman, directeur Instituut voor onderwijs en opleiden Amsterdam UMC namens O2PZ: “Als je weet dat er tegen 2040 naar verwachting 60.000 mensen ongeneeslijk ziek zijn, besef je dat palliatieve zorg opnemen in de opleidingen essentieel is. Het toewerken naar landelijke nascholing is een eerste stap.” 

Johan van de Gronden, directeur KWF: “In de reguliere opleidingen van zorgprofessionals gaat de aandacht vooral uit naar beter worden en is er minimaal aandacht voor palliatieve zorg. Terwijl het voor ongeneeslijk zieke patiënten juist in de laatste levensfase ook van essentieel belang is dat ze professionele en passende zorg krijgen. Dat vraagt om kennis en vaardigheden, waar gerichte opleiding van zorgprofessionals voor nodig is. Door deze belangrijke investering in nascholing hoopt KWF een concrete bijdrage te leveren aan de kwaliteit van de palliatieve zorg in Nederland."

Sander de Hosson, longarts Wilhelmina Ziekenhuis Assen, mede-oprichter Carend: Dat we door dit programma sneller veel zorgverleners kennis bijbrengen hoe niet alleen de tumor maar ook de mens te behandelen, is een enorme doorbraak. Zo kunnen zorgverleners de dag erna al betere zorg bieden, met directe impact op iemands leven en dat van hun naasten.

Nieuwe onderzoeksvoorstellen

Per 1 mei kunnen onderzoekers nieuwe voorstellen op het gebied van palliatieve zorg indienen bij KWF. Met deze call wil KWF onderzoek naar systematisch symptoommanagement bij oncologische patiënten in de palliatieve fase stimuleren. KWF stelt 3 tot 5 miljoen euro ter beschikking voor deze speciale ‘themacall’. Meer informatie vind je hier.

Door: Nationale Zorggids