Het hoogtepunt van de coronacrisis ligt inmiddels alweer een tijdje achter ons. De vaccinatiecampagne loopt op volle toeren en het aantal besmettingen daalt vrijwel dagelijks. Inmiddels zijn er al bijna 16 miljoen prikken gezet in Nederland, en dat houdt in dat onder de te verwachten omstandigheden minder mens een beroep hoeven te doen op het ziekenhuis in het geval van een coronabesmetting. Nu we steeds meer terugkeren naar ‘normaal’ en de reguliere zorg weer op gang komt, is het tijd om de vraag te stellen: hoe nu verder in de zorg?
Terug bij af, of hebben we iets geleerd?
Als het afgelopen jaar iets heeft laten zien, dan is het wel dat bezuinigen op de zorg in brede zin onwenselijk is. Toen een aantal jaren geleden werd besloten het aantal IC-bedden terug te schroeven, had niemand rekening gehouden met een wereldwijde pandemie als COVID-19. Hebben we in de afgelopen periode, waarin reguliere zorg veelvuldig plaats moest maken voor noodhulp aan corona patiënten, nou iets opgestoken voor de toekomst? Het is een vraag die niet zozeer binnen de zorg gesteld hoeft te worden, als wel aan de mensen die gaan over de financiën. Gaan we in de komende periode weer terug naar de oude situatie, of zullen bepaalde onderdelen van de zorg blijvend veranderen?
Meer beroep op vaste én flexibele medewerkers
Ziekenhuizen, zorgcentra, thuiszorg: het zijn stuk voor stuk plekken waar steeds intensiever een beroep is gedaan op zowel vaste als zelfstandige zorgmedewerkers. Dat is op zichzelf geen verrassing te noemen; de nood was hoog, de welwillendheid om bij te dragen was dat evenzo. Wel is het belang van de flexibele schil nog maar eens duidelijk geworden. De hoge werkdruk onder het vaste personeel heeft ertoe geleid dat zorginstellingen in grotere mate hebben moeten putten uit de flexibele schil met geschoolde zorgzzp’ers. Een investering die zich zondermeer heeft terugverdiend, en die doet afvragen of zo’n flexibele inzet van personeel niet iets blijvends is. In die zin heeft de coronacrisis wel degelijk gezorgd voor een nieuw inzicht.
Extra salaris voor zorgpersoneel: wel of niet?
Waar al voor de coronacrisis veel over werd gesproken, is het salaris voor zorgpersoneel. Dat salaris moest én moet omhoog. Tenminste, die mening is een groot aantal mensen toegedaan. De afgelopen periode heeft die roep om een échte beloning alleen maar harder gemaakt. Niet alleen in de vorm van een eenmalige zorgbonus, maar een structurele investering in de volle breedte van de zorgsector. Of dat extra salaris voor zorgpersoneel doorgaan gaat vinden, dat gaat de komende periode uitwijzen. Mogelijk kan de nieuw te vormen regering daarover knopen doorhakken.
De te volgen weg
Zorg: het kost geld, maar is essentieel om Nederland op de been te houden. De diversificatie die momenteel plaatsvindt in de zorg, waarbij zorginstellingen inschalen op flexibel personeel op cruciale posities, is een ontwikkeling die in een stroomversnelling is geraakt dánkzij corona. Die ontwikkeling zal eveneens niet zomaar stoppen. Het kan de vaste zorgmedewerkers ontlasten, en biedt ruimte aan zorginstellingen om efficiënt te werken in zowel kosten en output. Welke weg slaan we in binnen de zorg?