Rotavirus: wat is het en hoe besmettelijk is het?

Begin februari lagen er meer kinderen dan normaal met het rotavirus in het ziekenhuis. Volgens het RIVM begon het rotaseizoen ook nog eens eerder dan in pre-coronajaren. Wat is het rotavirus? Is het gevaarlijk? En hoe besmettelijk is de virusinfectie? 

Het rotavirus is zeer besmettelijk. Kindjes die ermee te maken krijgen hebben een ontstoken maag en darmen en moeten daardoor overgeven en hebben dunne diarree. Andere symptomen zijn koorts en misselijkheid. Nog steeds komt het rotavirus in Nederland veel voor, vooral bij jonge kinderen tussen de 6 maanden en 2 jaar oud. De meeste kinderen hebben voor hun vijfde levensjaar het rotavirus gehad.

Een kind dat besmet raakt met het virus, krijgt ongeveer twee dagen daarna last van ziekteverschijnselen. Die klachten duren gemiddeld zo’n vier tot zes dagen. Het rotavirus zit in de ontlasting van de besmette persoon en is besmettelijk vanaf het moment dat er ziekteverschijnselen zijn.

Het komt nog geregeld voor dat een kind uitgedroogd raakt en daarvoor in het ziekenhuis behandeld moet worden. Het is mogelijk om meerdere keren besmet te raken met het rotavirus, maar de ziekte verloopt de volgende keren minder ernstig. In sommige gevallen is iemand besmet zonder dat hij het weet.

Rotavirusinfectie voorkomen

Een infectie met het rotavirus is nooit voor 100 procent te voorkomen, maar goede hygiëne helpt wel. Er is een vaccin hiertegen beschikbaar, maar doordat voormalig staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid de beslissing om deze op te nemen in het Rijksvaccinatieprogramma aan zijn opvolger wilde overlaten, kunnen kinderen dit vaccin nog niet krijgen.

Dit jaar heeft het geen zin meer, maar hopelijk zijn de vaccins volgend jaar wel beschikbaar voor alle kinderen. Als het aan de Gezondheidsraad ligt, gebeurt dan in ieder geval zo snel mogelijk. En het ministerie van Volksgezondheid zegt de adviezen van de raad zo goed als mogelijk op te volgen. Het grootste probleem is geld. Vaccinatie van alle kinderen is niet kosteneffectief, dus de prijs van de vaccins moet nog dalen.

Ziekenhuisopnames door rotavirus

Gemiddeld komen jaarlijks zo’n 3.600 kindjes hierdoor in het ziekenhuis te liggen. Door het rotavaccin voor alle jonge kinderen beschikbaar te maken, kunnen 1.930 tot 3.389 ziekenhuisopnames per jaar worden voorkomen. Het komt niet vaak voor dat kindjes aan de gevolgen van het virus overlijden, maar het gebeurt wel. Jaarlijks sterven vijf tot zeven kindjes in Nederland door rota.

België, Duitsland en de Verenigde Staten vaccineren alle baby’s met het rotavaccin en in die landen is het risico op ernstige diarree aanzienlijk kleiner. De verwachting is dat vaccinatie van alle baby’s zorgt voor een vermindering van ziekenhuisopnames tot 85 procent.

Te vroeg geboren

Kinderen die te vroeg geboren zijn, een laag geboortegewicht hebben, of aangeboren afwijkingen hebben lopen extra risico op het rotavirus en krijgen het drankje al wel. De vaccinatie is ook beschikbaar op eigen kosten (ongeveer 70 euro), via de huisarts of GGD. Een kind dat gevaccineerd is, is minstens twee jaar lang beschermd tegen ernstige ziekte door infectie.

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
Bronnen: RIVM, Gezondheidsraad, RTL Nieuws