Stamcelbehandeling kan jonge kankerpatiënten weer vruchtbaar maken
Jongens die chemotherapie krijgen tegen kanker zijn later vaak onvruchtbaar. Ans van Pelt ontwikkelde met steun van ZonMw een manier om stamcellen op te kweken uit een stukje ingevroren weefsel van hun eigen testikel. Bij muizen is het gelukt om deze cellen terug te plaatsen in een testikel. Zij kregen vervolgens gezonde nakomelingen. Nu is de tijd aangebroken om de therapie voor mensen te ontwikkelen. Dit meldt ZonMw.
Hoogleraar Van Pelt, die samen met haar groep werkt aan het herstellen van vruchtbaarheid van kinderen met kanker, noemt deze technologie de ultieme voortplantingstechnologie. Eerder verzamelde spermastamcellen worden teruggeplaatst in de testikel die weer zaadcellen gaat produceren. Een zeer diverse groep onderzoekers werkte de afgelopen decennia aan het door ZonMw gesubsidieerde spermastamcelonderzoek. Samen toonden ze aan dat deze celtherapie bij muizen werkt en veilig is, en maken ze de stap naar een therapie voor mensen.
Innovatieve kweekmethode
Het nemen van een biopt uit de testikel levert geen schade op. Tot nu toe zijn al biopten van 93 jonge patiënten ingevroren om te worden gebruikt zodra de therapie geschikt is voor mensen. Vervolgens moest een manier gevonden worden om de stamcellen te vermeerderen voordat ze teruggeplaatst worden. In een biopt zitten namelijk niet genoeg stamcellen om uiteindelijk voldoende zaadcellen te produceren om op natuurlijke wijze kinderen te krijgen. De onderzoekers van het Amsterdam UMC ontwikkelden een innovatieve kweekmethode voor deze cellen. Nog niet eerder is deze techniek toegepast.
Gezonde nakomelingen
Kinderen en kleinkinderen van de muizen die de stamcelbehandeling hadden ondergaan, ontwikkelden zich net zo goed als nakomelingen van onbehandelde muizen. Ze vertoonden geen geboorteafwijkingen of ontwikkelingsstoornissen en ontwikkelden ook later geen ziekten. Ook is het zeker dat er na het transplanteren van de stamcellen geen nieuwe tumorcellen ontstaan. De onderzoekers concluderen dat het veilig om klinisch onderzoek te starten naar de behandeling van mensen.
Door: Nationale Zorggids
