De meeste deelnemers aan de DNA-dialoog hebben geen principiële bezwaren tegen het aanpassen van het DNA van embryo’s om zo ernstige erfelijke ziektes te voorkomen. Ze stellen er wel duidelijke voorwaarden aan. Dit is de belangrijkste conclusie uit het rapport van de DNA-dialoog, dat 25 januari in Utrecht werd aangeboden aan de minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge en de Nederlandse samenleving. Ruim een jaar lang kon het Nederlandse publiek fysiek en online met elkaar praten over wat zij vinden van het aanpassen van het DNA van embryo’s met de techniek CRISPR-Cas. Dit meldt DNA dialoog.
Afgelopen najaar ontvingen Jennifer Doudna en Emmanuelle Charpentier de Nobelprijs voor de ontdekking van CRISPR-Cas. Dit is een techniek waarmee het DNA van dier, mens en plant aangepast kan worden. Deze techniek maakt het misschien mogelijk om in de toekomst mensen met een kinderwens die zelf drager zijn van een genetische ziekte, een kind zonder die ziekte te laten krijgen. Het is nu nog verboden om deze techniek op menselijke embryo’s toe te passen. De ontwikkeling gaat ondertussen razendsnel en de toepassing ervan roept allerlei vragen op en brengt dilemma’s met zich mee. Daarom startte in oktober 2019 de DNA-dialoog.
DNA-dialoog
Heel verschillende groepen mensen - ouderen en jongeren, leerlingen, wetenschappers, patiënten, mensen met en zonder een migratieachtergrond, praktisch of theoretisch opgeleid - namen deel aan de dialoog en deelden hun meningen, zorgen en vragen met elkaar. Zowel fysiek als online konden mensen een DNA-dialoog bijwonen.
De meeste deelnemers van de DNA-dialoog vinden dat het DNA van embryo’s alleen voor medische doeleinden aangepast mag worden en alleen als je daarmee ernstige, erfelijke ziekten kunt voorkomen. Dus niet voor mensverbetering. De deelnemers vinden het wel lastig aan te geven wanneer een ziekte ernstig genoeg is om in het DNA in te grijpen. Ook maken ze zich zorgen over de risico’s.
Belang van keuzevrijheid
Deelnemers noemden het belang van keuzevrijheid voor mensen met een kinderwens. Medici moeten stellen die erfelijk belast zijn goed voorlichten, maar mogen de keuzen van de ouders niet beïnvloeden. Men maakt zich ook zorgen dat solidariteit in het gedrang komt, als DNA-aanpassing bijvoorbeeld goedkoper is dan levenslang voor een zwaar ziek kind te zorgen. Ze vragen zich af of mensen met een beperking, erfelijk of niet, dan nog wel geaccepteerd worden.
Door: Nationale Zorggids
