Ik loop nu een aantal jaartjes rond in de wereld van de psychiatrie. Die wereld heb ik per toeval ontdekt. Het overkwam me. Ik heb het zeker niet bewust opgezocht of erom gevraagd. Toch ben ik om diverse redenen erg blij dat ik onderdeel ben van deze wereld die door velen als iets negatiefs wordt gezien. Niet door mij. Er gebeuren mooie dingen, maar er kleven ook negatieve dingen aan. Wat ik bijvoorbeeld mooi vind aan de wereld van de psychiatrie is dat deze in beweging is. Om het beter te maken. Niet alleen voor cliënten, maar ook voor mensen die erin werken.

De titel van deze column doet vermoeden dat dit een klaagzang wordt over de gang van zaken om dingen beter te maken. Dat is het zeker niet. Ik heb liever dat u dit leest als een waarschuwing. Ik heb namelijk een klein beetje de indruk dat veranderingen die door de beleidsbepalers worden gemaakt om 'het beter' te maken niet het doel hebben om de kwaliteit van leven van cliënten beter te maken, maar dat deze beslissingen worden genomen om de kosten te drukken. Die indruk krijg ik. Sorry. Het is een indruk die gebaseerd is op mijn eigen ervaring.

Om een voorbeeld te noemen: de bedden centraliseren op een plek in een regio. Dat is een maatregel geweest die voor veel weerstand heeft geleid onder de cliënten van de Geestelijke Gezondheidszorg. Die verontrustende weerstand werd veelal gesteund door verpleegkundigen die vaak de ogen en oren zijn van cliënten. En dus onmisbaar. Toch wisten beleidsbepalers deze maatregel door te drukken zonder goed te luisteren naar de doelgroep. We zijn nu een aantal maanden verder en ik krijg steeds meer geluiden te horen van deze beleidsbepalers dat de maatregel misschien niet zo'n goed idee was. Inmiddels praten ze voorzichtig om dit terug te draaien, maar dan in een andere vorm.

Als je doorvraagt naar de reden waarom ze het dan toch hebben doorgevoerd, krijg je vaak te horen dat het een geldkwestie is en dat het hen is opgedragen door de zorgverzekeringen. Toch een orgaan waarvan ik het vermoeden heb dat ze zelden komen kijken op de werkvloer hoe het eraan toe gaat. Het blijft overigens voor mij een beetje vreemd dat je betaalt en het je weinig kan schelen of het werkt. Laat staan dat ze zich laten informeren hoe het beter kan. En ik ben ervan overtuigd dat het beter kan en dat het ook kostenbesparend is.

Dan denk je, nu ze inzien dat sommige maatregelen op zijn zachtst gezegd niet handig waren en deze, weliswaar in een andere vorm, enigszins proberen terug te draaien, dat ze er iets van hebben geleerd. Dat ze zich niet als een ezel voor een tweede keer stoten aan dezelfde steen. Dan moet ik u teleurstellen. Dat gaan ze toch proberen! En ik wil positief blijven, het gaat ze nog lukken ook! Daar ben ik van overtuigd. Ze gaan namelijk de zogeheten FACT-Teams samenvoegen. Dat is iets anders dan weer een paar verpleegkundigen wegsnijden. Ze hopen dat daar de cliënt rustig van wordt.

Niets is minder waar! Ik weet het zelfs zeker. Ook dit is een maatregel waarvan je na een paar maanden weer hoort in de wandelgangen: “Was misschien toch niet een goed idee...”. Het is inderdaad erg kostenbesparend wat zorgverzekeraars beleidsbepalers opleggen. Dingen veranderen, en daarna weer terugdraaien. Het kan in mijn ogen allemaal beter. Je moet tenslotte ook in beweging blijven, daar word je gelukkig van.

Ik wil een tip geven: misschien moet je wat meer mensen in je organisatie wegsnijden die voor de cliënt ogenschijnlijk niet veel toevoegt aan zijn of haar herstel, bij de eerst volgende bezuinigingsronde. Oké, het is een beetje een flauwe rancuneuze tip en ik moet misschien een wat betere geven, en dat ga ik dus ook doen. Overleg met elkaar! Zoek samen naar een oplossing. Cliënten ervaren het namelijk als zeer prettig als ze mogen meedenken over hun herstel. Er zijn steeds meer cliënten die vinden dat het beter kan én ook kostenbesparend kan.

Mijn advies is: ga samen wandelen, praat met elkaar, respecteer andere denkwijzen. Daar wordt je gelukkiger van en beter. Je bent namelijk in beweging...

© Nationale Zorggids / Nicolai van Doorn