Volgens de vier rijksinspecties zijn er diverse zaken niet op orde in het Huis van Bewaring van Justitieel Complex Zeist (JC Zeist). De opvang en begeleiding voldoen er niet aan de uitgangspunten van het jeugdstrafrecht, waardoor de belangen van jongeren van 18 tot en met 24 jaar worden geschaad. JC Zeist moet van de minister voor Rechtsbescherming inzichtelijk krijgen hoe het rekening kan houden met de specifieke behoeften van deze jongeren. Weerwind had dit eerder al toegezegd, maar de inspecties zien niet welke invulling hij hieraan geeft. Dit meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
De jongeren in JC Zeist zaten eerst in de Rijks Justitiële Jeugdinrichting in Horsterveen. Door waterschade afgelopen juni moesten ze acuut worden overgeplaatst naar Zeist. Daar verblijven ook volwassenen, maar daarvan zijn ze gescheiden. De jongeren in de inrichting worden verdacht van een strafbaar feit, maar zijn nog niet door een rechter veroordeeld. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft van deze groep jongeren geëist dat zij in het adolescentenstrafrecht worden geplaatst. Daarom horen zij eigenlijk in een JJI te verblijven.
Geen onderwijs of psychologische screening
De noodmaatregel die hen in JC Zeist heeft geplaatst is volgens de inspecties geoorloofd. Maar de inspecties vinden de vormgeving van hun tijdelijke verblijf onwenselijk. Er wordt vooral onvoldoende rekening gehouden met de specifieke behoeften van deze jongeren, wat ingaat tegen de pedagogische insteek van het jeugdstrafrecht. Het dagprogramma in JC Zeist is beperkt en er is geen onderwijs beschikbaar. Het personeel is bovendien niet bekwaam om met deze doelgroep te werken, waardoor er onvoldoende aandacht is voor hun ontwikkeling. Naast dat de jongeren geen onderwijs krijgen, is er ook geen psychologische screening en hebben ze geen bezwaar kunnen maken tegen hun overplaatsing.
Klein Bankenbosch
Penintiaire inrichting Klein Bankenbosch in Veenhuizen werd aangewezen als nieuw bestemming voor JJI-verblijf, maar die is pas medio 2024 gereed. Dit betekent dat de jongeren dan pas naar een passend verblijf kunnen en dat het verblijf op deze wijze in JC Zeist onwenselijk is. Hoewel Weerwind bij de overplaatsing zei rekening te houden met hun specifieke behoeften, ziet de inspectie niet welke invulling hij daaraan geeft. De demissionair minister moet meer verduidelijken wat in de praktijk nodig is om hieraan te voldoen. In februari 2024 komen de inspecties nogmaals langs in Zeist om te beoordelen of het tegen die tijd wél voldoet aan de uitgangspunten van het jeugdstrafrecht.
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
