Gemeenten zijn van mening dat een andere inkoopstrategie nodig is om kosten te kunnen besparen in de jeugdzorg. De vraag blijft namelijk toenemen, terwijl de kosten ook steeds hoger worden. Door een andere strategie te gebruiken, hopen ze zo te kunnen besparen. Na onderzoek heeft het Public Procurement Research Centre (PPRC) echter de conclusie getrokken dat minder gecontracteerde zorgaanbieders niet automatisch minder kosten betekent. Dit meldt Aanbestedings Café.
In 2015 kregen gemeenten de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg, zodat ze beter en goedkopere jeugdhulp op maat kon bieden. Toch blijven de bijbehorende kosten elk jaar toenemen, terwijl het aanbod de vraag ernaar niet kan bijhouden. In wanhoop begonnen gemeenten via een inkoopstrategie een beter functionerend lokaal jeugdzorgstelsel te creëren.
Strategie
In deze wanhopige poging werd gekozen voor het gebruik van ‘open house’ voor meer contracten in de jeugdzorg. Hierdoor verloren gemeenten het overzicht over het aanbod en de kostenbesparingen. Het leidde uiteindelijk tot hoger zorggebruik, hogere kosten en een groot aanbod van lichte jeugdhulp, terwijl de beschikbaarheid voor zwaardere en complexere hulp minimaal is. Onderzoek dat verricht was naar de voordelen van ‘open house’ op kosten en zorgvraag zijn tot nu toe nooit doorslaggevend geweest.
Nu veranderen gemeenten van inkoopsystematiek om een beter stelsel te creëren die minder kosten moet opleveren. Deze constante veranderingen hebben grote gevolgen op het lokale jeugdzorgstelsel. Naast de extra kosten en administratie, komen de vertrouwensbanden tussen cliënt en hulpverlener onder hoge druk te staan.
Onderzoek
Samen met Universiteit Twente heeft PPRC onderzocht of deze wijziging qua kosten gunstig is. Hieruit kwam naar voren dat de verandering de keuzevrijheid voor zorgvragers beperkt, en voor hoge kosten zal zorgen dan wanneer niet wordt ingegrepen.
Wat wel blijkt te werken om meer te besparen is door wijzigingen toe te passen in contractvorm. Dit gebeurde nadat gemeenten budgetplafonds hadden ingesteld. Hierdoor creëer je minder zorgverlening en dus ook minder kosten. Wel is het effect ervan twijfelachtig, omdat het nu geresulteerd is in lange wachtlijsten en uitgestelde zorg.
Ook hebben onderzoekers gekeken naar de verschillen tussen open house en selectieve inkoop, maar dit blijkt minimaal. Het veranderen van concepten zal ook niet leiden tot kostenbesparing.
Voorbeeld functie
Uit het onderzoek blijkt dat verandering van inkoopsystematiek niet leidt tot kostenbesparing. Daarbij hebben ze wel gekeken naar gemeenten die er financieel beter voor staan. Zij houden zich juist vast aan hun strategie en passen alleen kleine veranderingen toe in hun lokale zorgstelsel.
Drastische veranderingen zorgen er voor dat een nieuw opleidingssysteem gefinancierd moet worden, wat voor nog meer kosten zorgt. Het veranderen van open house naar selectieve contracten leidt ook niet automatisch tot kostenbesparing. Gemeenten moeten op een andere manier zien te besparen.
Door: Nationale Zorggids
