Ggz en maatschappelijke opvang benadrukken noodzaak voor bouwen Skaeve Huse

Tienduizenden Nederlanders hebben geen vaste verblijfplaats. En het aantal groeit. Begin 2024 schatte het CBS al 33.000 dakloze mensen, kinderen en ouderen niet meegerekend. Vaak kampen zij met ernstige psychische problemen of verslaving. De Nederlandse ggz en Valente zien ingrijpen als noodzakelijk: zonder landelijke regie blijven mensen tussen wal en schip vallen. Dit meldt de Nederlandse ggz.

Speciaal voor mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats die onaangepast gedrag vertonen of niet kunnen aarden in een reguliere woning of in een instelling, zijn er woonvormen zoals Skaeve Huse. Kleine, zelfstandige woningen aan de rand van een stad, met begeleiding op afstand. Het is een bewezen concept, maar van veel plannen die bij gemeenten op de plank liggen komt niets terecht. De afgelopen 20 jaar zijn er niet meer dan 50 tot 100 van deze Skaeve Huse-projecten gerealiseerd, terwijl er volgens berekeningen 1050 van nodig zijn.

Landelijke Actieplan Dakloosheid

Waarom stokt de bouw? In Nijmegen ging het bijvoorbeeld mis vanwege politieke verdeeldheid, weerstand van omwonenden en financiële problemen. Ondanks dat gemeenten via het Landelijke Actieplan Dakloosheid jaarlijks 55 miljoen euro krijgen voor de ontwikkeling van woonconcepten voor kwetsbare mensen en daklozen, neemt het aantal daklozen nog altijd toe.

Ruth Peetoom, voorzitter van de Nederlandse ggz: “Ook mensen met ernstige psychiatrische ziekten, of problemen op het gebied van gedrag of verslaving hebben recht op een blijvend thuis. Het gaat hier niet om een noodoplossing, maar een erkenning van het feit dat niet iedereen past binnen het standaardmodel van wonen en zorg.”

Landelijke regie

Volgens Valente-directeur Maarten Hijink is het belangrijk dat de honderden mensen die nu nog op straat leven of langdurig in de maatschappelijke opvang verblijven, een stabiele plek krijgen. Dat is belangrijk voor henzelf, maar ook voor dorpen en steden die in toenemende mate te maken krijgen met dakloosheid. “We hebben meer landelijke regie nodig om de bouw van deze woonzorgconcepten te versnellen.”

Maatschappelijke opvang Valente en de Nederlandse ggz hebben daarom de handen ineengeslagen om meer van deze passende woonvormen te realiseren. Inmiddels staan er al Skaeve Huse op instellingsterreinen. De organisaties verwachten dat de landelijke politiek de zaak ook urgent oppakt, inclusief structurele financiering en nationaal beleid voor de woonconcepten. Er is al een motie aangenomen, die moet nu nog uitgevoerd worden.