Wat is snus, hoe werkt het en wat zijn de gevaren?

Er zijn een aantal alternatieven voor het roken van sigaretten. Snus is er één van. Dit is gestoomde tabak in vochtige poedervorm, in een tablet of in een theezakje. Het middel is echter verboden in Nederland. Het enige Europese land waar het legaal is, is Zweden. Daar komt het ook vandaan. Maar wat doet snus met je en is het net zo slecht als roken?

Snus wordt gebruikt door het onder de bovenlip te stoppen. Via de bloedvaatjes komt de werkzame stof nicotine in het bloed terecht. In principe is snus dus minder schadelijk dan het roken van tabak. Bij snus wordt de tabak namelijk niet verbrand. Er komen geen schadelijke stoffen zoals teer in de longen terecht. Om die reden wordt snus gebruikt als ‘gezonder’ alternatief voor sigaretten. In tegenstelling tot sigaretten duurt het bij snus ongeveer een halfuur voordat je de effecten voelt. Ook houden de effecten een stuk langer aan.

Gezondheidsrisico’s

Dat wil niet zeggen dat snus goed voor je is. Je krijgt door het gebruik van snus nicotine binnen en nicotine is nou eenmaal een giftige stof. Het verhoogt de bloeddruk, beschadigt de bloedvaten en kan kanker veroorzaken. Daarnaast zitten er nog 28 andere kankerverwekkende stoffen in snus. Het veroorzaakt vooral mond- en neuskanker.

Gebruik onder jongeren

Snus is sinds november verboden. Toch is het behoorlijk populair onder middelbare scholieren. Ondanks het verbod is het middel namelijk volop verkrijgbaar, bijvoorbeeld online of onder de toonbank in tabakszaken en avondwinkels. Ook verkopen jongeren het onderling aan elkaar via sociale media. Sommige jongeren verdienen hier duizenden euro’s per maand mee.

Bij een enquête van de NOS gaf kwart van de ondervraagde jongeren aan weleens snus gebruikt te hebben of dit nog steeds te doen. Jongeren gebruiken snus omdat ze het ontspannend vinden en omdat ze denken dat het minder schadelijk is dan roken.

Verslavend

Snus is zeer verslavend, maar minder verslavend dan sigaretten. Het duurt namelijk langer voordat de nicotine in de bloedbaan terechtkomt. Dit gebeurt bij snus echter ook vrij snel en daarom is het risico op verslaving nog steeds groot. Een ander nadeel is dat snus een mogelijke opstap naar sigaretten is. Een zakje snus bevat ongeveer evenveel nicotine als drie sigaretten.

Afkickverschijnselen

Als je stopt met het gebruik van snus kun je last krijgen van afkickverschijnselen, net als bij roken. Nicotine creëert namelijk een fysieke en geestelijke afhankelijkheid. Mogelijke ontwenningsverschijnselen zijn prikkelbaarheid, rusteloosheid, neerslachtigheid, concentratieproblemen, verhoogde eetlust, zweten, hoofdpijn en slapeloosheid. Daarnaast kan het lastig zijn om het ritueel te doorbreken of om niet aan een sigaret/zakje snus te denken. Deze ontwenningsverschijnselen worden na verloop van tijd minder. Het is dus belangrijk om niet onder de druk te bezwijken voordat de fysieke verslaving overwonnen is.

Door: Nationale Zorggids / Æde de Jong
Bronnen: RIVM, Trimbos Instituut, NOS