Geel licht tijdens nachtdienst mogelijk beter voor de gezondheid

Mensen die langdurig in ploegendienst werken, lopen gezondheidsrisico’s. De oorzaak ligt waarschijnlijk in een verstoring van het dag- en nachtritme dat door de biologische klok wordt bepaald. Uit onderzoek blijkt dat ’s nachts werken bij geel licht de minste verstoring oplevert. Dat meldt de Rijksuniversiteit Groningen.

Chronobioloog Maan van de Werken ontdekte dat ’s nachts werken bij geel licht de minste verstoring van de fysiologie oplevert. Zij promoveert 6 december 2013 op haar onderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen.

In een 24-uurs economie is het steeds normaler om ’s nachts te werken. Maar wie langdurig in ploegendienst werkt, heeft een verhoogd risico op bijvoorbeeld kanker, suikerziekte, overgewicht of depressie. ‘Daarom is het belangrijk te begrijpen waar die risico’s door ontstaan’, aldus de onderzoekster. Een bekende factor bij de reactie van een lichaam op nachtdiensten is kunstmatig licht. Van de Werken liet proefpersonen een nacht wakker blijven bij geel licht, wit licht en in het schemerdonker. ‘De blauwe component in wit licht houdt mensen beter wakker dan geel licht’, aldus de onderzoekster.

Van de Werken onderzocht of er een relatie bestaat tussen de concentratie van het zogenoemde ‘slaaphormoon’ melatonine en slaperigheid. Die is in het onderzoek niet aangetoond. Van de Werken: ‘We zagen wel dat wit licht het hormoon melatonine sterk onderdrukt, maar ik vond geen enkele relatie tussen slaperigheid en de melatonineconcentratie.’ Die relatie was er wel met de huidtemperatuur. Deze neemt normaal gesproken ’s nachts toe. Bij wit licht blijkt de huidtemperatuur aanzienlijk lager te liggen dan bij geel licht. Dat gele licht voorkomt ook de daling van de melatonineconcentratie. De onderzoekster concludeert hieruit dat het lichaam van de proefpersonen bij geel licht een veel normaler nachtpatroon vertoont dan bij wit licht.

Geel licht verstoort de reacties van het lichaam in de nacht dus minder dan wit licht en het is daarmee mogelijk ook gezonder. ‘Ik zou bij nachtwerk zeker geel licht aanraden’, zeg Van de Werken. Er is wel een belangrijke uitzondering: ‘Met geel licht voelden de proefpersonen zich iets minder alert en dit strookt ook met de hogere huidtemperatuur. Voor werk dat grote alertheid vraagt, bijvoorbeeld bij luchtverkeersleiders, zou wit licht daarom beter kunnen zijn.’

© Nationale Zorggids