De zorgverzekeraar startte het onderzoek, omdat de zorgkosten in de verslavingszorg sterk toenamen. DSW richtte het onderzoek op nieuwe verslavingsklinieken, die zich niet hoeven te houden aan het in 2008 afgeschafte budgetplafond. De declaraties van deze klinieken zouden veel hoger zijn dan die van klinieken van voor 2008.

Het onderzoek wijst uit dat nieuwe klinieken vaker patiënten opnemen, soms zelfs in honderd procent van de gevallen. Een medische noodzaak ontbreekt daarbij geregeld. Het percentage lange behandelingen bij de nieuwe verslavingszorgaanbeiders is tachtig procent, tegenover vijf procent bij de instellingen die wel een budgetplafond hebben.

Verder blijken patiënten bij de nieuwe instellingen tot zestig procent van de totale behandeltijd, tot veertien uur per dag, aan dagbesteding te doen. Daar wordt onder meer televisiekijken, wandelen, paardrijden, het bijhouden van een dagboek, meditatie en yoga onder gerekend.

Personeel in nieuwe klinieken is daarnaast vaak onbevoegd. Een deel van de behandeling wordt gegeven door oud-verslaafden, maar bijvoorbeeld ook door een planoloog en een theoloog. Voorts moeten patiënten bovenop de vaak al hoge kosten waar verzekeraars voor opdraaien, zelf ook nog vaak een forse bijdrage betalen. Die bijdrage kan oplopen tot 7500 euro per behandeling. Vaak zou onduidelijk zijn waar de bijdrage voor is bedoeld, aangezien geregeld geld wordt betaald voor zorg die ook al bij de zorgverzekeraar is gedeclareerd.

Hoeveel nieuwe klinieken er precies zijn, is overigens onduidelijk. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zou niet alle instellingen kennen.