Helemaal afscheid nemen van separeercel blijkt moeilijk voor ggz-instellingen
Veel ggz-instellingen vinden het moeilijk om helemaal afscheid te nemen van de separeercel. Hoewel er voldoende alternatieven beschikbaar zijn kunnen ze toch niet altijd zonder. In uiterste gevallen, vallen ze hierop terug. Toch is er de afgelopen jaren hard gewerkt aan het afbouwen van separatie. Waar in 2008 nog 11,8 van de opgenomen patiënten werd gesepareerd, was dit in 2012 al teruggebracht naar 6,5 procent. Dat meldt Trouw.
Een patiënt isoleren blijkt schadelijk te zijn voor de behandelrelatie en is bovendien traumatisch. “De ideeën over separatie zijn enorm veranderd. Begin jaren negentig dachten we dat het een effectieve behandeling was in een veilige, prikkelarme omgeving. Nu is er een enorme drive bij hulpverleners om zo weinig mogelijk dwang toe te passen”, zegt geneesheer-directeur Houkje Tamsma van GGZ Friesland.
GGZ InGeest zette de vermindering van separeren acht jaar geleden in en heeft het inmiddels met 80 procent kunnen terugbrengen. Suïcidale patiënten of patiënten die zelfbeschadigen worden tegenwoordig niet meer naar een isoleercel gebracht. Het personeel is bovendien meer betrokken bij de patiënt als hij agressief gedrag vertoont.
Een alternatief voor de separeercel zijn de High & Intensive Care (HIC) ruimtes en ruimtes met extra beveiliging. Patiënten voelen zich er veiliger, maar deuren kunnen op slot als dat nodig is. Wie in een gesloten ruimte zit, krijgt elk uur bezoek van een hulpverlener. Wanneer wordt separatie nog weleens ingezet? Bij drugsverlangens die onverminderd doorzetten en zorgen voor continue dreiging en agressie, daadwerkelijke agressie én bij doodsbedreigingen. “Het personeel moet kunnen herstellen van zo’n ervaring. Lukt dat niet, dan blijft de separeer het ultimum remedium. Toch zal het altijd ons doel blijven separeer volledig af te schaffen”, aldus Martijn Kemper van GGZ InGeest.
Vorig jaar zomer deelden twaalf ggz-instellingen het manifest ‘Nederlandse GGZ separeervrij’. De instellingen pleitten voor volledige afschaffing van de isoleercel. Opname in zo’n cel zou niet alleen de problemen bij de patiënt vergroten, maar ook bij de hulpverleners. Bovendien, zou stonde in het manifest, is eenzame opsluiting in strijd met het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking. De organisaties willen ervoor zorgen dat de separeercel uiterlijk 1 januari 2020 is afgeschaft.
Door: Redactie Nationale Zorggids
