Docuserie ‘Verward’ over (het gebrek aan) zorg voor mensen met verward gedrag

Het aantal incidenten rondom verwarde personen is vorig jaar gestegen naar 142.000. Bijna 200 keer moest het arrestatieteam van de politie uitrukken voor een E33 melding; ofwel een melding over een verward persoon dat een gevaar vormt voor zichzelf of anderen. In 2022 moest de politie hier 83 keer voor uitrukken. De geestelijke gezondheidszorg, crisisdiensten en ziekenhuizen zien ook een flinke toename van het aantal incidenten met verwarde personen, terwijl er tegelijkertijd minder hulp voor ze beschikbaar is. Jessica Villerius heeft hierover een zesdelige docuserie gemaakt die vanaf dinsdag 2 april wekelijks om 20.30 uur te zien is bij BNNVARA. Dit meldt de televisiezender. 

In de serie onderzoekt Villerius drie jaar lang welke hulp er voor mensen met verward gedrag beschikbaar is, waar de zorg vastloopt en wat de gevolgen zijn. Villerius loopt mee met ggz-teams, crisisdiensten en arrestatieteams. Op de afdeling acute psychiatrie van het Rijnstate in Arnhem spreekt ze met een jongen met een ernstige psychose. Ze loopt mee met wijkagenten die zorgmijders opsporen en verplicht opnemen. Villerius onderzoekt het doolhof van regels, wetgeving, kastjes en muren waar iedereen met verward gedrag mee te maken krijgt.

Angstaanjagende dunne lijn

Wat Villerius vooral opviel, is dat de omgeving van verwarde personen vaak doorheeft dat het niet goed gaat, maar niemand hoort ze. “Ze verdwalen in de jungle van wetgeving en privacy, zeker als het om een volwassen iemand gaat die zelf geen hulp wil.” De documentairemaakster sprak met familie en nabestaanden over grote incidenten. En wat bleek? Vaak was er sprak van eerdere meldingen door betrokkenen. Daar gebeurde niets mee, omdat organisaties niet samenwerken en geen gegevens delen. “De lijn tussen slachtoffer van het systeem en dader in een grote moordzaak, was soms angstaanjagend dun.”

Els Borst

Villerius spreekt in de docuserie met de zoon van Els Borst. Zij is tien jaar geleden gedood door een man met schizofrenie, die ook zijn eigen zus vermoordde. Ook spreekt ze met een huisarts die begin vorig jaar bijna werd doodgestoken door een verwarde patiënt, met cliënten van de zorgboerderij in Alblasserdam en met een lid van het arrestatieteam die de Almelose kruisboogschutter neerschoot. De hoofdvraag: wanneer verandert iemand van een dader in een slachtoffer en andersom?

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
Afbeelding: BNNVARA / Posh Productions