Veel diplomafraude in de gehandicaptenzorg
Diplomafraude blijft een groeiend probleem in de gehandicaptenzorg, met levensgevaarlijke gevolgen. Bij Nederlands grootste gehandicaptenorganisatie ’s Heeren Loo werden in 2024 zestien zorgmedewerkers betrapt op vervalste diploma’s. Eén incident uit 2022 toont de ernst van dit probleem: een cliënt belandde in kritieke toestand door een verkeerd geplaatste katheter door een medewerker zonder geldig medicatiecertificaat. Dit meldt de Volkskrant.
De organisatie ziet steeds meer fraudegevallen, bij zzp’ers én vaste medewerkers. Daarom controleert ’s Heeren Loo nu zelf diploma’s, paspoorten en VOG’s van externe krachten. Bestuurder Ageeth Ouwehand benadrukt dat samenwerking nodig is om zorgfraude effectief te bestrijden.
Taakverwaarlozing
Niet alleen ’s Heeren Loo neemt maatregelen. Ook andere zorgorganisaties, zoals Middin, scherpen de controles aan. Middin ontdekte dat sommige werknemers taken verwaarloosden of zelfs misbruik maakten van hun positie. Hierdoor besloot de organisatie diploma’s van uitzendkrachten streng te controleren en afscheid te nemen van medewerkers die niet integer bleken te zijn.
De problematiek is wijdverbreid in de zorgsector. Criminelen gebruiken zwakke plekken in het systeem om zonder diploma te werken of frauduleuze zorgbedrijven op te zetten. Bemiddelingsbureaus spelen hierin een grote rol, want ook daar is weinig controle op. Getuige een betrapte medewerker van ’s Heeren Loo die gewoon een zorgbemiddelingsbureau kon beginnen. Middin heeft inmiddels afscheid genomen van bureaus waar het geen vertrouwensband mee kon opbouwen. Desondanks controleert de gehandicaptenorganisatie altijd de diploma’s van nieuwe medewerkers.
Lees ook: Taakstraffen voor mannen die met valse diploma’s in de zorg aan de slag gingen
Bibob
Gemeenten zoals die in Twente voeren inmiddels strengere controles uit via screenings en Bibob-checks. Dit voorkomt dat malafide zorgaanbieders opnieuw in een andere regio actief worden. Meerdere zorgaanbieders hebben zich teruggetrokken uit de aanbesteding, nadat ze van de Bibob hoorden. En volgens de verantwoordelijk wethouder loont het extra toezicht: het investeren in extra toezichthouders kost flink minder dan de 4,3 miljoen euro die teruggevorderd moest worden van malafide bedrijven.
Ondanks de inspanningen blijft het een uitdaging om de zorgfraude volledig in te dammen. Ouwehand van ’s Heeren Loo waarschuwt voor de ingenieuze methodes die kwaadwillenden gebruiken, zoals vervalsingen van officiële diploma-verificatiesites. Zonder meer samenwerking tussen zorgorganisaties, onderwijs en justitie zal het probleem moeilijk op te lossen zijn.