Advies: stembureauleden moeten kiezers met beperking helpen in stemhokje

Het advies van de Kiesraad op het wetsvoorstel van de minister van Binnenlandse Zaken is om alle kiezers toegang te geven tot hulp in het stemhokje. Dat geldt voor mensen met een lichamelijke beperking en iedere kiezer die hierom vraagt. Leden van het stembureau moeten hen dan helpen. Dit meldt de Kiesraad.

Iedereen die dat wil, moet zelfstandig kunnen stemmen. In sommige gevallen hebben kiezers hierbij hulp nodig, bijvoorbeeld bij een beperking. Door deze hulp te bieden vanuit het stembureau, worden verkiezingen toegankelijker voor een grotere groep kiezers. Wel moeten de nieuwe regels zoals deze in het wetsvoorstel staan uitvoerbaar en duidelijk zijn voor iedereen. Daarom pleit de Kiesraad ook voor afspraken die gelden voor alle kiezers die om hulp vragen. Daarbij mag het niet uitmaken wat de reden is voor hulp.

Stemvrijheid

Het is niet de bedoeling dat er in het stembureau onenigheid ondstaat over de beperking van een kiezer en of deze wel of geen hulp in het stemhokje mag hebben. Mensen met een lichamelijke beperking zouden daarom straks alleen nog hulp moeten kunnen krijgen van een (getraind) stembureaulid en niet van een zelfgekozen persoon. Voordeel is dat stembureauleden neutraal zijn, op grond van de Kieswet. Dit leidt tot meer stemvrijheid. De Kiesraad denkt namelijk dat iemand anders een kiezer zou kunnen vragen of dwingen om op een bepaalde partij of persoon te stemmen. Ook weet straks alleen de medewerker van het stembureau op wie iemand stemt.

Geen reden geven

Alleen mensen met een lichamelijke beperking mogen op dit moment hulp krijgen in het stemhokje. Het wetsvoorstel maakt het mogelijk dat iedere kiezer die daarom vraagt hulp krijgt, dus ook mensen met een verstandelijke beperking, dementie, dyslexie of laaggeletterdheid. Zij mogen allemaal om hulp vragen, zonder een reden te hoeven geven.

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky