De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) heeft samen met KansPlus en Ieder(in) een document samengesteld over de nieuwe donorwet, waarbij in vraag-en-antwoord-vorm wordt stilgestaan bij wat dit voor iemand met een verstandelijke beperking betekent. Een groep mensen met een verstandelijke beperking is namelijk niet wilsbekwaam genoeg om een keuze over orgaandonatie te maken. Hoe werkt de wijziging van de wet voor hen? Familieleden en zorgaanbieders kunnen het document gebruiken als handvat. Dit meldt VGN.
In Nederland wordt de donorwet gewijzigd, waardoor iedere volwassene die zelf geen keuze registreert, in het donorregister komt te staan als persoon die ‘geen bezwaar heeft tegen orgaandonatie’. Hier gaat echter een heel traject aan vooraf. Familieleden en zorgverleners van mensen met een beperking kunnen het VGN-document raadplegen en daarin lezen wat dit voor hen betekent, want er zijn uitzonderingen mogelijk. Zo is het voor volwassenen die niet wilsbekwaam zijn, vastgelegd dat alleen de wettelijke vertegenwoordiger de keuze mag registreren. Dit kan worden aangegeven in de brief die wordt verstuurd. Doet de persoon toch zelf een uitspraak, dan is deze niet rechtsgeldig.
GROTE ROL VOOR FAMILIE
Voor mensen met een verstandelijke beperking die wel wilsbekwaam zijn, zijn er geen uitzonderingen. Zij krijgen vanaf 1 juli 2020 een brief waarin gevraagd wordt hun keuze te registreren. De familie kan dan zelf het gesprek aangaan om zo tot een weloverwogen keuze te komen die past bij die persoon. Het gaat om een zeer persoonlijk keuze en de familie kan vaak beter inschatten of de gemaakte keuze ook daadwerkelijk past bij de persoon. Wel kunnen medewerkers van zorgorganisaties ervoor zorgen dat de brief binnen de instelling daadwerkelijk bij de cliënt wordt afgegeven en zij kunnen algemene informatie geven over de nieuwe donorwet.
MINDERJARIGEN
Kinderen jonger dan 12 jaar worden bij orgaandonatie automatisch aangemerkt als wilsonbekwaam. Echter kunnen wilsbekwame kinderen vanaf 12 jaar wel zelf hun keuze laten vastleggen. Zij moeten hier zelf actie voor ondernemen, omdat zij pas met 18 jaar een brief ontvangen om hun keuze te registreren. Is het kind tussen de 12 en 18 jaar en wilsonbekwaam, dan kunnen ouders ook geen keuze laten registreren. Deze kinderen kunnen wel een donorregistratie vastleggen, zonder dat het rechtsgeldig is. Pas na het overlijden van het kind kan een ouder met gezag of voogd beslissen over donatie.
De nieuwe wet treedt in op 1 juli 2020. Iedereen die geen keuze laat vastleggen, wordt dan aangemerkt als ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’.
Zie voor meer informatie het document over orgaandonatie van VGN.
Door: Nationale Zorggids
