Met alle veranderingen in de zorg ontstaan verschillende initiatieven ter ondersteuning van informele zorg of mantelzorg. Soms op vrijwillige basis en soms als ‘betaalde’ mantelzorg. Dit laatste roept voor mantelzorgers en instanties zowel weerstand als vragen op. Tijd om het verhaal achter één van deze initiatieven te belichten. #Nieuwedenkerindezorg Henk Schuurmans bedacht de familiemanager, ontstaan vanuit zijn ervaring als mantelzorger.
In 2011 stierven mijn beide ouders een half jaar na elkaar. Daarvoor en daarna belde en rende ik wat af. Van gemeenteloket naar zorginstantie, van huisarts naar zorgwinkel en weer terug naar het gemeenteloket, ondertussen met het CIZ aan de lijn, geriaters, andere specialisten, thuiszorg.…
Mijn vader stierf na mijn moeder en sloot voor het laatst zijn ogen in het hospice. Ik heb twee zussen en een broer en ook zij renden en belden met mij mee. Gelukkig! Na het overlijden werd ons nog altijd geen rust gegund: de fiscus, de bank, de notaris, de verzekeringen en de gemeente weerhielden ons van onze inmiddels o zo gewenste rouwperiode. We kregen geen tijd om het verlies te verwerken. We vertelden elkaar dat we die nog wel zouden krijgen, straks, als het regelwerk voorbij was.
We moesten binnen enkele dagen het appartement van mijn ouders leeg opleveren. Terwijl mijn broer en ik het vinyl van de grond krabden, verdeelden mijn zussen de familiefoto’s. Terwijl mijn broer en ik de leefomgeving van mijn ouders sloopten, zag ik mijn stapeltje vergeelde prenten groeien. Bovenop lag een foto uit de jaren zeventig. Mijn moeder lacht er voluit op. Dat deed ze al lang niet meer. Tussendoor moest de uitvaart nog geregeld worden. Eerst mijn moeder en zes maanden later mijn vader.
Mijn broer, mijn zussen en ik hadden mantelzorg verleend, zo bleek later. Van de term ‘mantelzorg’ had ik natuurlijk al wel gehoord maar ik kon hem nooit goed plaatsen. Toen ik de definitie opzocht wist ik dat ik onbetaalde hulp had geboden uit liefde voor mijn naasten. Onbetaalde hulp uit liefde geef ik graag. Ik ben er altijd voor degene waarvan ik houd. Maar er is niks liefdevols aan een zeven-dagen regeling van een woningcoöperatie of verzorgingshuis. Ik breek niet uit liefde de woning van mijn overleden dierbare af binnen een onmogelijk tijdsbestek. Dat doe ik omdat het moet. Dat doe ik omdat de verhuurder het appartement weer snel wil verhuren aan iemand anders. Van het ene loket naar het andere rennen doe ik ook niet uit liefde. Ik doe het omdat het moet. Omdat niemand anders het proces coördineert. Omdat wij in Nederland denken dat we het allemaal zo goed geregeld hebben maar dat er dan blijkt dat je het allemaal zelf moet doen.
Volgens Mezzo (landelijke vereniging voor mantelzorgers en andere zorgvrijwilligers) zorgt 1 op de 4 Nederlanders vrijwillig voor een ander en voelt een groot deel daarvan zich overbelast. De overheid trekt zich terug uit de (ouderen)zorg en stimuleert juist mantelzorg. Het aantal ouderen stijgt bijna explosief de komende jaren en het aantal natuurlijke mantelzorgers daalt. Mantelzorg is een serieuze kwestie geworden.
Keuzevrijheid
Als er in 2011 een organisatie zou zijn geweest die ons met aanvullende mantelzorg had kunnen bijstaan, had ik die met liefde ingehuurd. Met oprechte liefde. Dan had ik namelijk meer tijd met mijn ouders kunnen doorbrengen, ik had meer liefde aan hen kunnen geven, samen met broer en zussen, meer aandacht, meer ‘quality time’. Ik had het regelwerk graag uit handen gegeven. Ik had die organisatie graag het seniorenappartement laten ontruimen, ik had ze graag met belastingdienst en verzekeraars laten bellen. Naast die mantelzorg moest ik namelijk ook mijn bedrijf runnen, mijn gezin verzorgen en mijn sociale verplichtingen nakomen.
In 2012 legde Patricia van Eerd haar idee van een professioneel gerunde dienstverlener in de mantelzorg aan mij voor. Ik had geen bedenktijd nodig. We doopten ons serviceconcept ‘Familiae’ en in maart 2013 werd het officieel ingeluid via een uitzending op de lokale televisie. Familiae verleent nu mantelzorgservices aan particulieren en aan (zorg)organisaties vanuit een groeiend aantal vestigingen in Nederland. Het richt zich ook op mensen die geen mantelzorgers hebben. Dit is een vaak vergeten groep. Daarnaast op mensen die er voor kiezen om hun ‘mantelzorg’ kring niet in te zetten voor zorg- en regelwerk. Onze medewerkers nemen het praktische regelwerk op zich, bieden persoonlijke ondersteuning en ontlasten daarmee iedereen die betrokken is bij de zorgverlening. Wat zou ik graag Familiae al in 2011 hebben ingehuurd!
© Nationale Zorggids
Kent u de mantelzorgmakelaar? Deze neemt regelwerk over van mantelzorgers, zoals u bedoelt, en meer: op basis van actuele wet- en regelgeving bieden ze oplossingen voor passende zorg, ondersteuning, en vragen over wonen, inkomen en combinatie mantelzorg/werk. Het aantal zelfstandig werkende mantelzorgmakelaars, nu veertig, groeit snel. Zie: www.mantelzorgmakelaaramsterdam.nl en www.bmzm.nl
Een indrukwekkend verhaal. Met name ook omdat Henk heeft besloten "iets eraan te doen" waarmee vele anderen geholpen kunnen worden. Ik denk dat veel mensen vaak niet eens beseffen dat ze "mantelzorg" verlenen; laat staan dat ze weten dat je daarbij dus geholpen kan worden.