(Novum) - De Eerste Kamer heeft dinsdag ingestemd met de hervormingen in de langdurige zorg. Gemeenten worden vanaf 1 januari verantwoordelijk voor de zorg van thuiswonende ouderen en gehandicapten. Van de aanwezige senatoren stemden er 37 voor en 36 tegen.
De Eerste Kamer debatteerde maandag en dinsdag over de wijzigingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De hervormingen zijn erop gericht mensen langer thuis te laten wonen door hen vaker een beroep te laten doen op familie en vrienden. De verschuiving van de zorgtaken naar de gemeenten gaat gepaard met bezuinigingen.
Regeringspartijen VVD en PvdA stemden voor het wetsvoorstel. Twijfelachtig was daarin de rol van VVD-senator Heleen Dupuis. Tijdens het debat en eerder in de media had ze stevige kritiek op het wetsvoorstel, maar ook zij stemde voor. D66, ChristenUnie en SGP, de zogenoemde constructieve oppositie waarmee het kabinet al eerder akkoorden sloot, steunden het wetsvoorstel ook. In ruil voor hun steun worden de bezuinigingen iets verzacht.
Door ziekte van SGP-senator Gerrit Holdijk kon de SGP echter niet meestemmen. Naar goed parlementair gebruik werd zijn stem voor het wetsvoorstel weggestreept tegen een tegenstem van GroenLinks. Een senator van die partij onthield zich van stemmen. Zo werd het omstreden voorstel met een nipte meerderheid aangenomen: 37 voor, 36 tegen.
Oppositiepartijen in de Tweede en Eerste Kamer hebben zich de afgelopen tijd hevig verzet tegen de invoering van de wet. Ze vinden de manier en de snelheid waarmee de wet is behandeld onjuist. Gemeenten hebben volgens hen nauwelijks tijd gehad om zich goed voor te bereiden op alle taken die zij erbij krijgen. Een motie waarin gepleit werd voor uitstel van de wet tot 1 januari 2016 werd echter verworpen.
Ook de Raad van State en vakbond FNV pleitten eerder voor uitstel van de plannen. Het Sociaal Cultureel Planbureau was bovendien kritisch. Verantwoordelijk staatssecretaris voor Volksgezondheid Martin van Rijn (PvdA) wilde daar alleen niet aan. Uitstel gaat volgens hem niet helpen bij de voorbereidingen en het gaat ook de duidelijkheid niet vergroten.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft inmiddels in een reactie laten weten dat gemeenten 'nu op volle kracht' verder kunnen met de voorbereidingen op hun nieuwe taken. De VNG benadrukt verder dat de bezuinigingen die gepaard gaan met de nieuwe wet grote gevolgen zullen hebben.
"Het is een illusie dat je dergelijke bezuinigingen kunt doorvoeren zonder dat iemand er iets van merkt", waarschuwt de vereniging. Hoe dit zal gaan uitpakken is volgens de VNG per gemeente verschillend. "Lokaal maatwerk en daarmee lokale verschillen zijn inherent aan decentraliseren."
De Wmo regelt onder meer de overgang van de zorgtaken naar de gemeenten. Ook is erin bepaald hoe bijvoorbeeld de dagbesteding van ouderen en zorg aan huis wordt opgezet. Dergelijke zorg valt nu nog veelal onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ).
Het debat was de laatste horde die verantwoordelijk staatssecretaris Van Rijn moest nemen. Nu de Eerste Kamer heeft ingestemd hebben coalitiepartijen VVD en PvdA de grootste hervormingen uit het regeerakkoord weten door te voeren.
