De onderzoeker bekeek zowel hersenstructuur als hersenfunctie van ruim 150 MS-patiënten met een relatief korte ziekteduur van zes jaar. Met behulp van neuropsychologische testen werden zogenaamde cognitieve stoornissen gemeten, zoals bijvoorbeeld problemen met geheugen en concentratie. Bij ongeveer een derde van alle patiënten werden cognitieve problemen vastgesteld, variërend van mild tot zeer ernstig van aard. Opvallend was dat de cognitieve stoornissen veel erger waren bij de 53 mannelijke MS-patiënten dan bij de 104 vrouwen die aan het onderzoek meededen. Ook vertoonden de hersenen van de mannen meer atrofie (krimpen van hersenmassa) en werkte het hersennetwerk minder efficiënt. De ontstekingen aan de hersenen, die kenmerkend zijn voor MS, bleken echter niet vaker bij de mannen voor te komen dan bij de vrouwelijke MS-patiënten. 

Schoonheim trekt twee conclusies: 'Het lijkt er ten eerste op dat het mannelijk brein gevoeliger is voor de gevolgen van de schade die optreedt bij MS, ook al krijgen vrouwen het juist vaker. En ten tweede is het belangrijk om MS te onderzoeken als een ziekte van het héle hersennetwerk en niet alleen te kijken naar de ontstekingen, wat tot voor kort gangbaar was in MS-onderzoek.'

Schoonheim vond dat de geheugen- en concentratieproblemen vooral gerelateerd waren aan beschadigingen aan een van de belangrijkste schakelstations diep in ons brein: de thalamus. 'De thalamus is vergelijkbaar met bijvoorbeeld Schiphol. Is er een storing op Schiphol, dan raakt het hele internationale vliegverkeer ontregeld. Beschadigingen van de thalamus hebben grote gevolgen voor het hele hersennetwerk', aldus Schoonheim.

In het kader van Wereld MS-dag op woensdag 28 mei zal Menno Schoonheim op die dag meer vertellen over zijn onderzoek. Meer informatie over de geplande activiteiten is te vinden op msresearch.nl/wereldmsdag2014.

© Nationale Zorggids