‘Gehandicaptenzorg financieel steeds verder uitgehold’

De gehandicaptenzorg staat onder toenemende financiële druk, waardoor instellingen in de sector noodzakelijke vastgoedinvesteringen uitstellen. Volgens Finance Ideas komen de geldproblemen vooral voort uit de inzet van extern personeel. Soms kan het echter niet anders, omdat de arbeidsmarkt krap is, vooral op plekken waar zorgverleners te maken hebben met een complexe doelgroep en hoog ziekteverzuim. Dit meldt adviesbureau Finance Ideas.

Het uitstellen van investeringen heeft niet alleen gevolgen voor de kwaliteit van de zorg, maar mogelijk ook voor de winstgevendheid van gehandicapteninstelling. Er is immers kans op meer onderhoudskosten, hogere energiekosten en toenemende leegstand. Personeelskrapte en Rijksbezuinigingen leggen extra druk op de sector en de toekomst. Volgens Finance Ideas is er in de tarieven bovendien niet genoeg rekening gehouden met de kwaliteitseisen van nu en de toekomst. Ook blijven de investeringskosten hierbij buiten beschouwing. Hogere tarieven zullen de problemen echter niet compleet oplossen. Er ligt ook een verantwoordelijkheid bij het management van de zorgaanbieders om de winsten te verhogen.

Personeel niet in loondienst

De afgenomen winstgevendheid is vooral te wijten aan de hogere personeelskosten door de inzet van personeel niet in loondienst, ofwel freelancers en uitzendkrachten. In vijf jaar tijd zijn de uitgaven hieraan ruim verdubbeld van 6 procent naar 12,8 procent. Daarnaast is er ook sprake van  een hoger ziekteverzuim: in 2014 lag dat percentage op 5,1 procent, terwijl dat in 2023 steeg naar 8,1 procent.

Geen ruimte voor noodzakelijke investeringen

Finance Ideas is niet optimistisch over de toekomst van de gehandicaptenzorg, mede door de aangekondigde bezuinigingen van 200 miljoen euro op de Wet langdurige zorg. “Er blijft geen of beperkt ruimte over om noodzakelijke investeringen in vastgoed, duurzaamheid, ICT en personeel uit te voeren. Het gevolg is een vicieuze cirkel, waarin het uitstel van investeringen leidt tot verouderde activa”, aldus de onderzoekers. Vastgoed dat verouderd is, is niet alleen onaantrekkelijk voor cliënten maar ook voor personeel. Ook sluiten verouderde panden vaak niet goed aan bij de zorgvragen van nu. Hierdoor ontstaat leegstand, wat de continuïteit van de zorg verder onder druk zet. “Niet alleen beleidsmakers, maar ook zorginstellingen zijn aan zet om het tij te keren”, concludeert het adviesbureau.

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky