Hoewel het RIVM in februari 2020 zéi dat er geen reden was tot zorgen over het coronavirus, ging het achter de schermen uit van tienduizenden doden als gevolg daarvan. Dit blijkt uit e-mails die zijn vrijgegeven na Wob-verzoeken van diverse media. Het gezondheidsinstituut was dus niet overrompeld toen het virus zich in Nederland begon te verspreiden, meldt NOS.
In een eerste technische briefing aan de Tweede Kamer schreef Jaap van Dissel van het RIVM begin februari 2020 dat hij en zijn collega’s nog niet wilden spreken van grote zorgen vanwege de grote onduidelijkheid over Covid-19. Echter blijkt een van de onderzoekers op 9 februari in te schatten dat het virus een catastrofale bedreiging is voor de nationale veiligheid en deelt dit met zijn collega’s. De classificatie catastrofaal is de meest ernstige bedreiging, waarbij er meer dan 10.000 doden vallen.
Nieuwe berekeningen leiden tot zorgen
Een van de directeuren van het RIVM schrijft op 10 februari in een e-mail dat het ministerie van Volksgezondheid wil dat het RIVM de tijd neemt om allerlei scenario’s te berekenen. Toch zorgen nieuwe berekeningen 3 dagen later voor grote zorgen binnen het instituut. “We hopen dat dit helpt bij de voorbereiding op de containment fase en bij de voorbereiding op de mitigation fase”, schrijft een medewerker. Dit betekent dat hij of zij hoopte dat het RIVM begonnen met indammen en afvlakken van het virus door het nemen van gepaste maatregelen. In het ergste geval zouden er door corona 6 keer zoveel doden vallen als tijdens het griepseizoen. Hierover vertelt Van Dissel echter niets tijdens de tweede technische briefing aan de Tweede Kamer.
Ernst van situatie niet gedeeld
Ook weet de Nederlandse bevolking op 14 februari 2020 nog steeds van niets. Er komt een filmpje online waarin het Aura Timen van het RIVM benadrukt dat er in Nederland geen reden tot zorgen is. Heeft iemand toch koorts of keelklachten, dan is dat waarschijnlijk niet door Covid-19. Op 21 februari zegt Timen iets soortgelijks op een symposium. Medewerkers van het RIVM blijven de directie bestoken met bezorgde e-mails, ook na de vreselijke uitbraak in Italië. Van Dissel spreekt bij Nieuwsuur van een ernstige situatie en gaat op dat moment nog steeds uit van het afvlakken van het virus in Nederland en anders te zorgen voor vertraging van de verspreiding. Uitgangspunt is het snel achterhalen van besmettingen. Tegelijkertijd gaat er op 24 februari een document rond, waarin rekening wordt gehouden met overbelaste zorg en een tekort aan beschermingsmiddelen. Krijgt het virus de vrijheid, dan kan de overheid daar weinig tegen doen. Tegen eind februari is er intern al gesproken van een maandenlange lockdown, maar toch wordt de bevolking daar niet over geïnformeerd. Pas medio maart - tijdens een persconferentie - is duidelijk hoe ernstig de situatie in Nederland is en volgt snel een lockdown.
De mails en reactie van het RIVM hierop zijn te lezen op de website van de NOS.
Door: Nationale Zorggids
