Waarom is de harde lockdown noodzakelijk?

Nog voor de jaarwisseling is de Omikron-variant van het coronavirus dominant in Nederland, zei RIVM-baas Jaap van Dissel tijdens de persconferentie zaterdag. Eerder werd gemeld dat dit punt in januari bereikt zou worden. Het OMT adviseerde vrijdag een harde lockdown. Na de persconferentie trad deze ook in werking. Aan de andere kant horen we telkens dat de patiëntenaantallen in de ziekenhuizen dalen. Waarom moesten de maatregelen toch worden aangescherpt?

Het RIVM vermoedt dat deze daling binnenkort stopt vanwege de Omikron-variant. Op dit moment is omikron verantwoordelijk voor 10 tot 15 procent van de gevallen. Het vermoeden is dat deze variant veel besmettelijker is dan de Delta-variant van het coronavirus, ook voor degenen die gevaccineerd zijn. 

Code zwart

Het is inmiddels een maand geleden dat de Omikron-variant van het coronavirus in Zuid-Afrika vastgesteld werd. Het aantal besmettingen in Nederland ligt nog steeds relatief laag. Het RIVM denkt echter dat dit snel verandert. De verwachting is dat het aantal besmettingen elke 2 dagen verdubbelt als er niet ingegrepen wordt. De Omikron-variant verspreidt zich namelijk twee tot drie keer zo snel als de Delta-variant. Dat komt doordat de vaccins minder goed werken tegen deze variant en de bescherming bij mensen die nog maar twee vaccinaties hebben gehad begint af te nemen. Een avondlockdown is niet genoeg om dit tegen te gaan. Zonder nieuwe maatregelen was code zwart onvermijdelijk, zeggen experts. Daarom heeft het kabinet nu ingegrepen.

Boosteren

Het vaccin van AstraZeneca beschermt nauwelijks tegen de Omikron-variant, het Pfizer-vaccin een beetje. Vaccins beschermen zonder booster 4 tot 5 keer minder tegen Omikron, aldus Van Dissel. Als mensen het boostervaccin nemen, zijn ze weer voor 75 procent beschermd. Volgens Van Dissel is boosteren de beste methode om je tegen de Omikron-variant van het coronavirus te wapenen.

Ziektebeeld 

Er zijn nog steeds veel onduidelijkheden. Het is nog niet bekend hoe ziek mensen worden van de Omikron-variant. Als het blijkt dat dit meevalt, dan kan de lockdown mogelijk eerder teruggedraaid worden. Uit de eerste cijfers in november werd voorzichtig geconcludeerd dat mensen minder ziek worden van deze variant. Volgens Engels onderzoek is Omikron mogelijk juist even ziekmakend als de Delta-variant, maar er kunnen nog steeds geen definitieve uitspraken worden gedaan.

Medicijnen

Ook is er nog veel onduidelijkheid over de effectiviteit van coronamedicijnen. De in Nederland gangbare monoklonale antistoffentherapie blijkt niet te werken tegen Omikron, terwijl AstraZeneca vrijdag meldde dat hun anti-coronatherapie wel werkt tegen de Omikron-variant van het coronavirus.

Door: Nationale Zorggids / Æde de Jong
Bronnen: RIVM, NOS, NU.nl, NRC