Reumamedicijnen worden gebruikt bij de behandeling van Covid-19. Uit onderzoek van het Imperial College London en het Universitair Medisch Centrum Utrecht kwam naar voren dat de ontstekingsremmers die aan reumapatiënten worden voorgeschreven ook werken om corona-infecties af te remmen. Nu dreigt er echter een wereldwijd tekort aan het medicijn. Waarom worden coronapatiënten dan toch met dit middel behandeld?
Dit onderzoek, dat werd verricht onder 3.900 coronapatiënten die in 15 landen op de intensive care lagen, wijst uit dat de kans op volledig herstel toeneemt bij het gebruik van reumamedicijnen. Het sterftecijfer onder coronapatiënten op de ic daalde met 25 procent na een behandeling met deze ontstekingsremmers. Ook hoefden de patiënten minder lang op de ic te blijven.
Toculizumab en sarilumab
Het gaat om toculizumab en sarilumab. Deze middelen worden in Nederland gebruikt om reumatoïde artritis te behandelen. Ze beïnvloeden het immuunsysteem en verminderen ontstekingsreacties. Deze medicatie wordt ook gebruikt om de ontstekingsreacties te verlichten bij kankerpatiënten die immuuntherapie (CAR-T) ondergaan.
Tekorten
In augustus beoordeelde het Europees medicijnagentschap (EMA) de effectiviteit van deze onstekingsremmers in de behandeling van ernstige Covid-klachten. De Wereldgezondheidsorganisatie adviseerde in juli al om het middel in te zetten tegen ernstige corona-infecties.
Toen bekend werd dat deze medicijnen ook de klachten van het coronavirus verminderen, nam de wereldwijde vraag naar het middel enorm toe. Sommige Nederlandse ziekenhuizen hadden het middel nog wel op voorraad, terwijl er in andere ziekenhuizen een tekort dreigde. Om die reden heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) besloten dat het tijdelijk is toegestaan dat ziekenhuizen onderling onstekingsremmers uitwisselen. Normaal gesproken is dat verboden volgens de Geneesmiddelenwet. Met het besluit van de IGJ wordt geprobeerd om tekorten in de ziekenhuisapotheken te voorkomen.
Opschalen
Er dreigt echter wel een tekort, want de voorraad krimpt. Het is namelijk niet mogelijk om de productie van het reumamedicijn op te schalen, terwijl de vraag wel toeneemt. Roche en Sanofi, de bedrijven die de ontstekingsremmers maken, willen de productie niet uitbesteden. Daarvoor is het maken van de medicijnen te ingewikkeld, zeggen de bedrijven. De medicijnen bestrijden het IL-6-eiwit in het lichaam en verminderen zo de ontstekingen.
Levering in januari
Omdat de voorraad sterk afneemt, krijgen coronapatiënten een lage dosis ontstekingsremmers. De verwachting is dat er in januari een nieuwe voorraad geleverd wordt, maar dat is verre van zeker. Leveringen worden in de praktijk namelijk vaak uitgesteld. Als dat nu ook gebeurt, krijgen coronapatiënten geen reumamedicijnen toegediend.
Injecties
Reumapatiënten kunnen nog wel gebruikmaken van de medicijnen. Daarvoor worden onderhuidse injecties of injectiepennen gebruikt, want daar is nog voldoende voorraad van. Het is echter van belang dat reumapatiënten op een stabiele manier behandeld worden. Zij reageren heftig op een verandering van behandelmethode of medicijn. Dit kan de ziekte namelijk verergeren.
Bronnen: Wereldgezondheidsorganisatie, NOS, NVZA
Door: Nationale Zorggids / Æde de Jong
