Welke coronavaccins staat Nederland nog te wachten?

In één jaar tijd zijn er in een veilig, maar rap tempo allerlei coronavaccins op de markt verschenen. Inmiddels maken we volop gebruik van Pfizer en Moderna, zijn er twijfels over het goedgekeurde vaccin van AstraZeneca en levert Janssen deze maand de eerste doses. Maar Nederland heeft met nog meer vaccinmakers afspraken gemaakt over leveringen, mochten deze goedgekeurd worden. Welke vaccins staan ons mogelijk nog te wachten dit jaar?

Het Duitse Curevac

Nederland heeft bijna 9 miljoen doses gereserveerd van het Duitse biotechbedrijf Curevac. Het is een RNA-vaccin waarvan twee prikken nodig zijn.

In december is gestart met de klinische testfase waaraan meer dan 35.000 testpersonen meedoen, waarvan tweeduizend Nederlanders via het UMC Utrecht. In februari is het Europees Geneesmiddelenbureau gestart met de rolling review.

De verwachting is dat er in het tweede kwartaal van 2021 een besluit over de toelating komt en in het tweede of derde kwartaal de feitelijke levering.

Het Amerikaanse Novavax

Zonder dat het is goedgekeurd, heeft Nederland 3,8 miljoen doses van het Amerikaanse vaccin Novavax besteld. 600.000 daarvan zouden in het tweede kwartaal van 2021 al geleverd kunnen worden.

De farmaceut meldde in maart een effectiviteit van 96 procent. Tegen infectie met de besmettelijkere Britse variant biedt het 86 procent bescherming en tegen de Zuid-Afrikaanse variant 55,4 procent. Ook van dit vaccin zijn twee prikken nodig.

Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) buigt zich sinds 3 februari over goedkeuring van het middel.

Het Nederlandse Intravacc

Het vaccin van Intravacc is van Nederlandse maak. Het is ontwikkeld in Bilthoven en heeft inmiddels de eerste testfase met succes afgerond. Waar dit vaccin verschilt van de anderen, is dat het een neusspray is. “Dat betekent dat de eerste verdedigingslinie al in het neusslijm zit. Bovendien voorkomt zo’n vaccin beter dat het virus wordt overgedragen. Van alle vaccins die nu zijn of worden ontwikkeld, zijn maar enkele intranasale vaccins in de klinische fase”, zegt programmadirecteur Dinja Oosterhoff van Intravacc.

Ook verschilt Intravacc op een ander vlak van de andere vaccins: waar andere vaccins met vetbolletjes of verkoudheidsvirussen werken voor het vervoer van het spike-eiwit, werkt de Nederlandse vaccinmaker met bacterieblaasjes.

De makers van de neusspray werken nu richting de klinische fase. Hiervoor zijn proefpersonen nodig, die er misschien niet meer zijn aan het einde van het jaar. Dat is nog even afwachten, maar in de tussentijd is er eerst aandacht voor de veiligheid van het vaccin en daarvoor mogen deelnemers al antistoffen tegen het coronavirus hebben.

Het Franse Valneva

De Franse farmaceut Valneva kan na twee succesvolle onderzoeksfases snel beginnen met de derde fase: de klinische testfase. Het vaccin is over het algemeen veilig en werd goed verdragen in geteste dosisgroepen, laat het bedrijf deze week weten. Er zijn nog onderhandelingen gaande over de leveringen. In het eerste kwartaal van 2022 kunnen 1,2 miljoen doses geleverd worden.

Valneva heeft gekozen voor een coronavaccin dat op dezelfde manier werkt als de griepprik. Dat betekent dat het virus in grote hoeveelheden wordt gekweekt in cellen. “Vervolgens wordt het chemisch geïnactiveerd, zodat het niet meer infectieus is, dus geen ziektesymptomen meer kan opwekken”, legt hoogleraar vaccinologie Anke Huckriede uit.

Het Frans-Britse Sanofi/GSK

De ontwikkeling van het coronavaccin van het Franse Sanofi en het Britse GSK heeft in december vertraging opgelopen. Het vaccin zou onvoldoende werkzaam zijn bij mensen van 50 jaar en ouder. Mensen die in testfase 1 en 2 een prikje kregen, maakten niet genoeg antistoffen aan. Het bedrijf is druk bezig met aanpassingen.

Nederland heeft een optie van bijna 12 miljoen doses van dit vaccin, waarmee bijna 6 miljoen mensen gevaccineerd kunnen worden. Het anti-coronamiddel van Sanofi en GSK zou in het derde en vierde kwartaal van dit jaar geleverd worden, maar door de tegenslag is dat nu nog even afwachten.

Door: Nationale Zorggids
Bronnen: Trouw, NOS, Rijksoverheid