Het post-covidsyndroom: wat weten we inmiddels?
Duizenden Nederlanders worstelen maanden of jaren na hun coronabesmetting nog steeds met slopende klachten. Post-covid, voorheen long covid genoemd, is nog altijd veel niet bekend. Maar wat weten we eigenlijk wel? Vandaag, op de tweede Nederlandse post-covid dag, leggen wij het uit.
Wat is het post-covidsyndroom?
Long covid ook wel post-covid-syndroom genoemd, verwijst naar een scala aan symptomen die weken, maanden of zelfs jaren na de acute fase van een corona-infectie aanhouden. Patiënten melden klachten zoals extreme vermoeidheid, kortademigheid, concentratieproblemen en spierpijn. Deze symptomen variëren sterk in ernst en duur, wat de diagnose en behandeling bemoeilijkt.
De gevolgen van post-covid zijn ingrijpend. Mensen die voorheen gezond en actief waren, kunnen plotseling hun dagelijkse activiteiten niet meer uitvoeren. Werk, sociale contacten en zelfs eenvoudige huishoudelijke taken worden enorme uitdagingen. Deze aanhoudende klachten leiden vaak tot gevoelens van isolatie en frustratie.
Immuun- en stressresponssysteem
Hoewel het exacte mechanisme achter post-covid nog niet volledig is begrepen, suggereren studies dat het immuunsysteem een rol speelt. Mogelijke oorzaken zijn een overactieve immuunrespons, restanten van het virus in het lichaam of schade aan organen tijdens de acute infectie. Onderzoek hiernaar is in volle gang om gerichte behandelingen te ontwikkelen.
Post-covid expertisecentraa
Momenteel bestaat er geen eenduidige behandeling voor post-covid. De zorg richt zich voornamelijk op symptoombestrijding en revalidatie. Multidisciplinaire teams, bestaande uit fysiotherapeuten, psychologen en andere specialisten, werken samen om patiënten te ondersteunen bij hun herstel. Het traject is vaak langdurig en vereist maatwerk.
Om de zorg voor post-covidpatiënten te verbeteren, zijn in Nederland speciale post-covid expertisecentra opgericht. Sinds 1 november 2024 kunnen volwassenen zich via hun huisarts aanmelden bij centra zoals het Maastricht UMC+, Amsterdam UMC en Erasmus MC. En sinds 1 februari kunnen ook kinderen er terecht.
Post-covidzorg
De klinieken zijn opgezet om de groeiende vraag naar gespecialiseerde post-covidzorg te ondersteunen en om kennis op te bouwen over post-covidbehandelingen. Het doel is om patiënten meer gericht en gecoördineerd te behandelen en tegelijkertijd doorlopend te evalueren welke zorgmethoden het meest effectief zijn. Dit wetenschappelijk onderzoek, dat onder andere via het Post-COVID Netwerk Nederland (PCNN) wordt uitgevoerd, biedt ook aanknopingspunten om andere langdurige postinfectieuze aandoeningen (PAIS) beter te begrijpen en te behandelen.
