Over ‘marketing’ gaan vaak verschillende beelden en ervaringen de ronde. Vaak uit onbekendheid met het onderwerp en je kent het gezegde: ‘onbekend maakt onbemind’. Probeer als eerste een gemeenschappelijk startpunt te creeren. Bijvoorbeeld door het opstellen van een visiedocument waarin vragen beantwoord worden als: Wat is marketing precies? Wat kan marketing voor onze organisatie betekenen? Wie gaat zich daar mee bezig houden en hoe gaan we het organiseren? Waar beginnen we en wat moet het concreet gaan opleveren? Een duidelijke visie geeft richting, rust en voorkomt spraakverwarring en misverstanden. Dit betekent ook dat bestuurders en directeuren vanaf het begin ‘aangehaakt’ moeten zijn. Een goed begin is ook hier het halve werk.

 

Als tweede is het belangrijk om marketing als een bedrijfsvisie te zien en niet zozeer als een bedrijfsfunctie, afdeling of verzameling PR-activiteiten. Een visie waarin de klant nog meer dan voorheen centraal staat en waarmee de marktgerichtheid en klantgericht van de organisatie en medewerkers vergroot kan worden. Dit is een brede invulling van het begrip marketing waarbij marketing betrekking heeft op alle markt- en klantgerichte activiteiten in de organisatie, zowel op strategisch, tactisch als operationeel niveau. Vanuit deze opvatting kan het niet anders, dan dat marketing op strategisch niveau ‘meepraat’ over het beleid van de organisatie. Beschouw marketing ook als een specialistisch vakgebied, met zijn eigen expertise en wetmatigheden, net als zorg, financiën, vastgoed, ICT en HRM. Dat wil niet zeggen dat ‘marketing’ alles doet, maar eerder als adviseur en coördinator optreedt van marketingactiviteiten die organisatiebreed plaatsvinden. 

 

Als derde is het belangrijk om te beseffen dat de invoering van ‘marketing’ een veranderingsproces is. Wordt dit onderschat dan krijg je als vanzelf te maken met gebruikelijke veranderobstakels. Daar waar het bedrijfsleven al vijftig jaar ervaring heeft met marketing, is het voor de zorgsector relatief nieuw. Zorgorganisaties hebben in de regel weinig ervaring met marketing en kennis over marketing ontbreekt of is versnipperd aanwezig. Bij de invoering van marketing is het raadzaam om zowel aandacht te schenken aan het ‘marketingproces’ als aan de ‘marketinginhoud’. Zorg voor een goede taakverdeling en samenwerking tussen marketing als staffunctie en de bedrijfseenheden in de lijn.

 

De invoering van marketing betekent ook slim investeren in kennis, ervaring en learning-by-doing. De kosten gaan ook hier voor de baat uit, maar kunnen beperkt blijven als je slim aanpakt. Praat niet alleen over marketing, maar ga ook aan de slag. Bijvoorbeeld door het opstellen van een strategisch marketingplan (dan wordt meteen voor iedereen duidelijk wat daarmee bedoeld wordt) of samen met zorgmanagers in gesprek gaan met klanten (kan de sense of urgency vergroten). Vergeet ook niet om goodwill te kweken. Lijnmanagers denken graag mee over strategische vraagstukken, maar worden ook graag goed en snel geholpen met praktische zaken zoals folders, nieuwsbrieven en aandacht in de media. Door dit soort vragen snel en goed af te handelen bewijs je als ‘marketing’ je toegevoegde waarde en bouw je krediet op.

 

Kortom, ontwikkel een visie op marketing, positioneer het als een strategische activiteit en zie het als een veranderingsproces waarbij je aandacht hebt voor het proces, de inhoud en de korte en lange termijn. Anders blijft ‘marketing’ steken bij communicatie, PR en adhoc brandjes blussen. Het is zoals de Japanners zeggen: “Visie zonder actie is dagdromen, actie zonder visie is een nachtmerrie”.

 

Meer weten over marketing in de zorg? Kijk eens op www.zorgmarketingplatform.nl, hét kennisplatform voor marketing in de zorg.