Zorgen voor de zorg

In 2015 heeft de regering de participatiewet ingrijpend veranderd. De gedachte achter deze  verandering is dat mensen langer zelfredzaam moeten zijn. Dit is op zich een nobele gedachte, maar  dit betekent niet dat ook als er volgens het systeem geen indicaties zijn voor professionele zorg iemand per definitie zelfredzaam is. Is dit zorgsysteem wel een verrijking voor ons welvarende landje? Het geldt lang niet voor iedereen.

Vrouw, 83 jaar, hartpatiënt met ernstig kransslagader- en vaatlijden, multiple comorbiditeit, hierdoor zware pijnstillers, verliest waarschijnlijk leeftijdsgebonden langzaam het besef van de restricties in haar dieet. Na lunch met een van haar kleindochters buiten de deur stijgt opeens haar polsslag gevaarlijk hoog en houdt zij veel vocht vast in de buikholte en in de benen. Door de heftige pijn neemt mevrouw extra pijnstillers in. Met spoed wordt zij per ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Met medicijnen wordt een poging gedaan haar polsslag omlaag te krijgen. Ook krijgt zij vochtafdrijvers toegediend, een infuus en een catheter. In het ziekenhuis ontwikkelt deze vrouw een longontsteking. De artsen reduceren de vele pijnstillers en geven morfine. Het vocht in de buikholte en benen slinkt langzaam en de polsslag daalt.

Schouder uit de kom

Een week voordat de pols dramatisch steeg ging de rechter schouder uit de kom. Dit was niet de eerste keer. De pijn van de schouder was voor mevrouw geen aanleiding om de schouder enige tijd te ontzien, maar wel om meer van de zware pijnstillers in te nemen.

Nu het gevaar van de torenhoge polsslag geweken is mag mevrouw weer naar huis. De thuiszorg die mevrouw geniet blijft op 6 uur per week. Deze is voornamelijk bedoeld voor het aan en uittrekken van steunkousen. Ondertussen is er bij mevrouw verwarring in plaats en tijd ontstaan. Ze vergist zich in haar leeftijd en in de fase van haar leven.

Mantelzorg

De behandelende artsen sturen deze vrouw naar huis. Volgens het systeem is er geen indicatie meer voor enige vorm van zorg. De huisarts, gesitueerd in het dorp verderop waar mevrouw oorspronkelijk vandaan komt, !?!, ziet geen aanleiding om op bezoek te komen. Hij zou als poortwachter de passende verpleging moeten organiseren. Mevrouw is nu aangewezen op de liefde van haar kinderen. Zonder mantelzorg zal mevrouw het thuis niet redden. Dit wordt een enorme aanslag op de spaarzame vrije tijd van haar kinderen. De tol die de kinderen gaan betalen, ten koste van eigen sociaal leven, eigen gezondheid en eigen belastbaarheid, daar heeft niemand aandacht voor. De criteria of een casus wel of geen indicatie heeft voor thuiszorg schieten flink tekort. Aan het uiteindelijke doel van de herziene participatiewet van kostenbesparing wordt op deze manier zeker voldaan, maar is dit echt wat we als samenleving willen?

Door: Nationale Zorggids / Brian Oosterling