Nederlander voor mantelzorg, maar minder voor zorg uit eigen netwerk

Ongeveer 36 procent van de Nederlanders van 16 jaar en ouder geeft informele hulp aan iemand met gezondheidsbeperkingen. Onder informele hulp valt mantelzorg aan familie, vrienden of buren en vrijwilligerswerk in de zorg en ondersteuning. De houding van Nederlanders ten opzichte van informele hulp is de afgelopen jaren iets veranderd: meer mensen vinden dat mensen elkaar moeten helpen. Het aandeel dat vindt dat je hulp zoveel mogelijk van dat netwerk moet krijgen, daalde echter. Mensen vinden de zorg voor hulpbehoevende ouders nog steeds vooral een taak voor de overheid. Dat meldt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). 

Met veel informele helpers gaat het goed. Zij helpen, omdat zij het graag doen, ontlenen plezier aan hun hulp en hebben geen behoefte aan ondersteuning. Er zijn echter ook helpers die een hoge belasting ervaren en meer kennis, vaardigheden en ondersteuning nodig hebben.

Helpers van partners of kinderen zijn relatief vaak zwaar belast. De zorg voor de partner is meestal zeer intensief (gemiddeld 20 uur per week) en de zorg voor kinderen (die ook volwassen kunnen zijn) is langdurig. Circa een vijfde van de 4 miljoen hulpverlenende Nederlanders helpt iemand met dementie of geheugenproblemen. Ook zij ervaren vaak een hoge belasting en zien hun relatie met de hulpbehoevende verslechteren. Ze vinden zich niet kundig en missen kennis over hoe om te gaan met de beperking van de hulpbehoevende. Ook mantelzorgers die voor iemand met psychische problemen zorgen voelen zich niet kundig genoeg.

Circa drie op de tien mantelzorgers is niet bekend met de mogelijkheden die er zijn om mantelzorgondersteuning te krijgen. Dit is ten opzichte van 20154 niet verbeterd. Er zijn indicaties dat de toegang tot respijtzorg lastig kan zijn. Eén op de drie mantelzorgers die behoefte heeft aan respijtzorg, maar dit niet krijgt, geeft aan dat de hulpbehoevende dit niet wil. Eén op de acht vindt het te duur.

Mensen realiseren zich meestal niet dat ook vrijwilligers overbelast kunnen raken. Ook zij bieden vaak ondersteuning aan kwetsbare mensen, zoals mensen met dementie of in terminale situaties. Eén op de vijf ervaart het vrijwilligerswerk als zwaar. En ongeveer één op de tien vrijwilligers in de zorg heeft behoefte aan meer ondersteuning, zoals een opleiding, training, onkostenvergoeding of een luisterend oor. 

Door: Redactie Nationale Zorggids