Graatmagere modellen niet welkom in Israël

GRONINGEN (Novum/AP) – Sinds de Belgische Margaux Stelman een paar maanden geleden begon met modellenwerk, heeft ze altijd haar zus Aline in gedachten. Die was ooit ook model en stierf drie jaar geleden na een lange strijd tegen anorexia. De eetstoornis komt veel voor onder modellen die steeds dunner willen zijn én onder de meiden die op hen willen lijken.

Nu voelt Stelman zich dankzij een nieuwe Israëlische wet beschermd tegen de druk in een industrie die berucht is om het aanmoedigen van afslanken. De wet eist voor modellen een minimumgewicht om anorexia en boulimie te voorkomen. Het zijn meestal jonge vrouwen die met deze eetstoornissen kampen: ze gaan op extreme diëten en kunnen niet meer normaal eten.

“Deze ziekte staat heel dicht bij mij”, zegt de 21-jarige Stelman na een fotoshoot in Israël. “Precies het tegenovergestelde doen, meiden tonen dat ze gezond én model kunnen zijn, is iets wat ik heel graag wil laten zien.”

De Israëlische wet, die vorig jaar door het parlement werd aangenomen, is de eerste in zijn soort. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië hebben richtlijnen, maar hun mode-industrieën zijn zelfregulerend. Andere landen hebben stappen ondernomen om medische problemen bij een ‘maatje nul’ te voorkomen, maar durven wetgeving meestal niet aan.

Onder de nieuwe wet moeten modellen bij elke fotoshoot in Israël een medisch rapport overhandigen. In het rapport, dat niet ouder mag zijn dan drie maanden, moet staan dat het model volgens de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie van de Verenigde Naties niet ondervoed is. Een body mass index – die wordt berekend aan de hand van lengte en gewicht – van minder dan 18,5 wijst volgens de WHO op ondervoeding. Volgens deze standaard mag een vrouw van 1 meter 72 niet minder dan 54 kilo wegen.

Volgens critici is de bmi niet voor alle mensen een goed meetmiddel. Veel sporters vallen er bijvoorbeeld vanwege hun lengte of spiermassa buiten.

Stelman is 1 meter 70 en weegt naar eigen zeggen ongeveer zestig kilo, maar ze weet het niet zeker. “Ik weeg mezelf nooit. Het maakt me niet uit. Ik heb niet eens een weegschaal”, zegt ze. “Gewicht is slechts een getal. Als ik me maar goed en gezond voel – daar gaat het om.”

Adi Barkan, van het belangrijkste modellenbureau van Israël, is blij met de nieuwe wet. De afgelopen dertig jaar heeft hij jonge vrouwen magerder en zieker zien worden terwijl ze hun best deden te voldoen aan het steeds dunner wordende ideaal van de modellenindustrie.

Volgens Barkan begint de situatie in Europa te veranderen. “Ze begrijpen dat er iets moet veranderen.” Hij wijst op het inmiddels ongebreidelde gebruik van het fotobewerkingsprogramma Photoshop, om modellen er nog dunner uit te laten zien. Onder de Israëlische wet moet bij elke reclame voor de binnenlandse markt duidelijk staan of het uiterlijk van het model digitaal is aangepast.

De Israëlische ontwerper Keren Saban wil dat haar kleding wordt getoond door iemand ‘die op een vrouw lijkt’. “Het uiterlijk van een vrouw is niet iets waar je je voor zou moeten schamen, eerder het tegenovergestelde.”