‘Participatiewet zet deel gemeenten in het nauw’

(Novum) – Als gemeenten volgend jaar verantwoordelijk worden voor het aan een baan helpen van mensen met een arbeidsbeperking, zorgt dat vooral in de grensregio’s en in de regio Rotterdam voor problemen. Dat concluderen de makers van de jaarlijkse Atlas voor Gemeenten, die woensdag wordt gepresenteerd.

In deze regio’s is de participatie op de arbeidsmarkt namelijk nu al laag. Dat komt doordat er weinig banen zijn of veel laagopgeleiden. Daardoor is de kans op werk veel kleiner, waardoor de kans groter dat inwoners in de bijstand, Wajong of sociale werkvoorziening terechtkomen.

Gemeenten worden volgend jaar verantwoordelijk voor de uitvoering van een deel van de Wajong en de sociale werkvoorziening. “Voor de ene gemeente is dat een veel grotere uitdaging dan voor de andere”, schrijven de onderzoekers van de atlas.

“Zo zal de toekomstige klantenkring van de gemeente Heerlen mogelijk verdubbelen, tot wel veertien procent van de potentiële beroepsbevolking”, schrijven de onderzoekers. In gemeenten als Amstelveen en Haarlemmermeer blijft de potentiële klandizie naar schatting steken op zo’n drie procent.

Het Centraal Planbureau waarschuwde eerder dit jaar ook al dat de financiële risico’s voor met name kleinere gemeenten door de nieuwe wetgeving veel groter worden. Het planbureau waarschuwde ook voor mogelijke kwaliteitsverschillen die hierdoor kunnen ontstaan.

Uit de Atlas voor Gemeenten blijken grote regionale verschillen in participatiegraad tussen gemeenten. Zo heeft in Enschede 54,7 procent van de beroepsbevolking een baan, terwijl in Haarlem 72,2 procent zelfstandig in het eigen inkomen voorziet.

Voor een groot deel worden de verschillen verklaard door de beschikbaarheid van werk. Vooral in grensregio’s zijn er minder banen. Ook het opleidingsniveau is van belang. Onder laagopgeleiden is de participatiegraad de laatste jaren gedaald tot zo’n 45 procent, terwijl die onder hoogopgeleiden met ruim 83 procent stabiel is gebleven.