Toepassing hoogrisicobeleid ggz-instellingen heeft vaak schadelijke gevolgen
Bij veel ggz-instellingen in Nederland schiet het zogenoemde autonomiebevorderend beleid ernstig tekort. Volgens belangenorganisatie MIND leidt dit beleid, bedoeld om mensen met chronische suïcidaliteit en zelfbeschadiging te helpen, vaak tot traumatische ervaringen en zelfs grotere risico’s. Uit 126 meldingen van cliënten, naasten en hulpverleners blijkt dat het beleid in de praktijk niet werkt zoals bedoeld. Cliënten voelen zich vaak in de steek gelaten, overbelast, en soms zelfs verder beschadigd. Dit meldt MIND.
“Nog nooit heb ik mij zo alleen gevoeld. Nog nooit heb ik zo hard om hulp geschreeuwd en het niet gekregen. Ik liep grote trauma’s op doordat de hulpverlening niet wilde luisteren naar mijn verhaal. Het hoogrisicobeleid kostte mij bijna m’n leven”, deelt een van de melders.
Toename van suïcidaliteit en nieuwe trauma’s
Het Centrum Intensieve Behandeling (CIB) dat eerder dit jaar hierover in opspraak kwam is niet de enige ggz-aanbieder die hoogrisicobeleid voert. 25 instellingen verspreid over het land werken er ambulant én intramuraal mee.
Bij een groot deel van de meldingen gaat het om ernstig negatieve ervaringen, zoals een toename van suïcidaliteit, verdere trauma’s, en gebrek aan behandeling. In sommige gevallen heeft het beleid de dood van cliënten niet kunnen voorkomen. Patiënten beschrijven de bejegening vaak als kil en onbegripvol. “Ik kon niet voldoen aan de verwachtingen. Ondanks mijn pogingen om duidelijk te maken wat ik niet kon, werd me steeds gezegd dat ik me aanstelde of dat ik het voor aandacht deed. Dit onbegrip en de constante overvraging hebben diepe sporen achtergelaten.”
Ook positieve ervaringen
Hoewel het beleid in theorie cliënten autonomie moet geven, blijkt de uitvoering zeer verschillend per instelling. Belangrijke succesfactoren zoals overleg met cliënten, regelmatige evaluatie, en betrokkenheid van naasten ontbreken vaak. Slechts een klein aantal meldingen bevatte positieve ervaringen, waarbij cliënten een positieve bejegening ervoeren, ze adequaat behandeld werden bij acuut suïcidegevaar en naasten voldoende betrokken werden.
